Wniosek o odroczenie rozprawy i przekazanie zagadnienia prawnego do Sądu Najwyższego jest dokumentem składanym przez stronę postępowania w celu wyjaśnienia wątpliwości prawnych poprzez zasięgnięcie opinii najwyższej instancji sądowej. Wniosek ten może być wniesiony w sytuacjach, gdy rozstrzygnięcie sprawy zależy od interpretacji prawa, która wymaga oceny Sądu Najwyższego.
ul. Kwiatowa 15, 01-001 Warszawa, 24.05.2024 r.
Adw. Anna Kowalska
Kancelaria Adwokacka "Lex"
ul. Polna 33/5, 02-002 Warszawa
obrońca Jana Nowakowskiego
oskarż. z art. 160 § 2 kk
Sąd Okręgowy
w Warszawie
dot. III K 123/23
Wniosek
o odroczenie rozprawy i przekazanie Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego
wymagającego
zasadniczej wykładni ustawy
Na podstawie art. 50 § 1 kpk
wnoszę o:
1) odroczenie rozprawy w sprawie Jana Nowakowskiego, oskarżonego z art. 160 § 2 kk;
2) przekazanie Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy, a mianowicie: „Czy akt delegowania sędziego, powołujący w podstawie jego wydania art. 79 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, określający czas trwania delegacji sędziego do innego sądu przez odwołanie się do czasu pełnienia przez niego funkcji organu administracji sądowej w innym sądzie (prezes sądu, wiceprezes sądu) powoduje, że udzielenie delegacji było bezskuteczne, a sąd, w składzie którego orzekał taki sędzia, był nienależycie obsadzony, czy też akt taki jest skuteczny przy ustaleniu, że delegowanie do innego sądu nastąpiło na okres 2 lat, a orzekanie przez takiego sędziego w sądzie, do którego został delegowany, nie stanowi okoliczności wskazanej w art. 40 § 1 pkt 1 kpk?”
Uzasadnienie
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Krakowie z 15.03.2023 r. Janina Nowak została uznana za winną tego, że w okresie od stycznia do marca 2022 r. w Krakowie, wiedząc, że jest zarażona wirusem HIV, naraziła na takie zarażenie Adama Kowalskiego i Ewę Wiśniewską, tj. przestępstwa z art. 161 kk, i za to na podstawie tego przepisu została skazana na karę 3 lat pozbawienia wolności.
Sprawę tę rozpatrywał sędzia Marek Zieliński, który jest mianowany na sędziego Sądu Rejonowego w Katowicach, a został powołany przez Ministra Sprawiedliwości na stanowisko prezesa Sądu Rejonowego w Krakowie z jednoczesnym delegowaniem do pełnienia obowiązków sędziego w tym ostatnim sądzie na czas pełnienia funkcji prezesa. W orzecznictwie kwestia te nie jest jednolicie rozwiązywana. Zajmowane jest stanowisko, że akt delegowania sędziego na czas określony wydany przez Ministra Sprawiedliwości (w jego zastępstwie albo z jego upoważnienia) przy użyciu formuły „na czas pełnienia funkcji” organu administracji sądowej (prezesa albo wiceprezesa sądu) powoduje, że delegacja taka jest dotknięta tak poważną wadą prawną, iż powoduje ona, że akt ten nie jest skuteczny, a sąd orzekający z udziałem takiego sędziego jest nienależycie obsadzony w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 4 kpk. Stanowi ona bowiem rodzaj delegacji nieznanej w polskim systemie prawnym i siłą rzeczy nie wywołuje skutków prawnych (OSNKW 2018, z. 4, poz. 31). Prezentowany jest też pogląd, że sam akt delegowania sędziego przy zastosowaniu dookreślenia, iż następuje ono na czas pełnienia przez tego sędziego funkcji prezesa, jest wadliwy, gdyż nie jest przewidziany przez P.u.s.p., jednak taką delegację należy traktować jako delegację na czas określony, tj. maksymalnie dwuletni (OSNKW 2019, z. 1, poz. 5).
Ze względu na to, że instytucja delegowania sędziego przez Ministra Sprawiedliwości lub prezesa sądu stanowi czasowe odstępstwo od prawnej zasady związania i ma charakter wyjątkowy w świetle konstytucyjnych gwarancji niezawisłości sędziowskiej, wydaje się przemawiać za pierwszym z poglądów. Gwarancję nienaruszenia tej zasady daje tylko bardzo precyzyjne oznaczenie tego okresu. Postulat ten spełnia oznaczenie go za pomocą konkretnej daty początkowej i końcowej. Słusznie podkreśla się w orzecznictwie, że w przeciwnym wypadku nie tylko pojawią się wątpliwości co do obliczania terminu delegacji, ale brak tego określenia podważa gwarancyjny charakter delegacji (OSNKW 2017, z. 6, poz. 54).
Wątpliwości tych nie rozwiewa także postanowienie SN z dnia 12.04.2021 r., sygn. akt I KZP 4/21, w którym został wyrażony pogląd, że: „Akt Ministra Sprawiedliwości delegowania sędziego do innego sądu na czas określony nie dłuższy niż dwa lata musi wskazywać początkową i końcową datę delegacji (art. 79 § 2 P.u.s.p.). Orzeczenia wydane z udziałem tak nieprawidłowo delegowanego sędziego obarczone są bezwzględnym powodem uchylenia orzeczenia z art. 439 § 1 pkt 4 k.p.k. z uwagi na nienależytą obsadę sądu – także wówczas, gdy wydane zostały w ciągu dwóch lat od początku biegu delegacji. Delegowanie sędziego w oparciu o wskazaną podstawę prawną do orzekania w innym sądzie na »czas pełnienia funkcji« prezesa albo wiceprezesa sądu powszechnego, stanowi rodzaj delegacji, który nie znajduje umocowania w ustawie i nie wywołuje skutków prawnych”. Został on wyrażony w formie postanowienia, a nie uchwały, która ma większą moc, chociażby z tego powodu, że jest w danej sprawie wiążąca (art. 390 § 1 kpk).
Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego: „udzielenie przez Sąd Najwyższy odpowiedzi na zadane przez sąd odwoławczy pytanie prawne możliwe jest jedynie pod warunkiem zaistnienia w sprawie wszystkich przesłanek art. 441 § 1 kpk, to jest:
1) zagadnienie prawne, którego dotyczy pytanie, wyłoniło się w związku z rozpoznaniem środka odwoławczego;
2) od rozwiązania zagadnienia zależy rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie;
3) zagadnienie wymaga zasadniczej wykładni ustawy” (OSNKW 2020, z. 2, poz. 15).
Anna Kowalska
adwokat
.............................................
(podpis)
Podsumowując, wniosek o odroczenie rozprawy i przekazanie zagadnienia prawnego do Sądu Najwyższego jest istotnym narzędziem umożliwiającym wyjaśnienie skomplikowanych kwestii prawnych. Jego złożenie może wpłynąć korzystnie na przebieg postępowania sądowego, umożliwiając uzyskanie klarownej interpretacji prawa i sprawiedliwego rozstrzygnięcia sporu.
