Pomoc Prawna
Pomoc Prawna



Urzędowe poświadczenie odbioru przesłanką skuteczności doręczenia drogą elektroniczną

Kategoria: Prawo administracyjne

Tematyka: Urzędowe poświadczenie odbioru, doręczenie drogą elektroniczną, skuteczność doręczenia, Naczelny Sąd Administracyjny, termin doręczenia

Podpisanie urzędowego poświadczenia odbioru pisma organu administracji publicznej doręczanego stronom z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej jest warunkiem stwierdzenia skuteczności takiego doręczenia. NSA w swoim rozstrzygnięciu podkreślił kluczowe znaczenie terminu doręczenia dla wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Analizuje także obowiązki organu związane z doręczeniem drogą elektroniczną oraz zasady urzędowego poświadczenia odbioru.

 

Podpisanie urzędowego poświadczenia odbioru pisma organu administracji publicznej doręczanego stronie
z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej jest warunkiem stwierdzenia skuteczności takiego
doręczenia. Potwierdza zarówno fakt doręczenia dokumentu elektronicznego, jak i datę tego doręczenia -
stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Przedmiotem rozstrzygnięcia NSA jest zażalenie pełnomocnika Strony skarżącej na postanowienie WSA
w Warszawie z 19.4.2019 r., VII SA/Wa 466/19 o odrzuceniu skargi z uwagi na bezskuteczny upływ ustawowego
terminu do jej wniesienia. Przedmiotem sporu jest termin doręczenia Stronie skarżącej zaskarżonego postanowienia,
co ma kluczowe znaczenie dla ustalenia trzydziestodniowego terminu do wniesieni skargi, o którym mowa w art. 53 §
1 ustawy z 30.8. 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, ze
zm., dalej: PostAdmU).
W uzasadnieniu powyższego zażalenia pełnomocnik Strony skarżącej podniósł, że zaskarżone postanowienie
doręczano drogą elektroniczną - za pośrednictwem platformy ePUAP. Nie zostało ono jednak odebrane przez
ówczesnego pełnomocnika Strony skarżącej, w związku z czym błędnie przyjęto zarówno fakt, jak i datę jego
doręczenia. Przyjęcie stanowiska zgodnego z tym zaprezentowanym przez pełnomocnika Strony skarżącej
doprowadziłoby w konsekwencji do uznania, że skarga została wniesiona do sądu z zachowaniem ustawowego
terminu.
Stanowisko NSA
Odnosząc się do zarzutu podniesionego przez pełnomocnika Strony skarżącej NSA w pierwszej kolejności przywołał
treść przepisów powszechnie obowiązujących, które regulują kwestie mające znaczenie w niniejszym stanie
faktycznym, tj. termin wniesienia skargi do sądu administracyjnego, sposób jego liczenia i konsekwencje uchybienia
temu terminowi. Stosownie do treści art. 53 § 1 PostAdmU, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia
doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcie w sprawie. W przypadku gdy skarga została wniesiona po upływie ww.
terminu sąd, stosownie do brzmienia art. 58 § 1 pkt 2 PostAdmU, odrzuca tę skargę.
Obowiązki organu związane z doręczeniem drogą elektroniczną
W rozpoznawanej przez NSA sprawie zarządzono doręczenie zaskarżonego postanowienia pocztą elektroniczną za
pośrednictwem platformy ePUAP. W ocenie NSA warto w tym miejscu wskazać, iż w myśl art. 46 § 4 ustawy
z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 256, ze zm., dalej: KPA) w celu
doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego organ administracji publicznej przesyła na adres
elektroniczny adresata zawiadomienie zawierające:
1.   wskazanie, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektronicznego,
2.   wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać pismo i pod którym powinien dokonać
     potwierdzenia doręczenia pisma,
3.   pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem
     elektronicznym w systemie teleinformatycznym organu administracji publicznej, oraz informację o wymogu
     podpisania urzędowego poświadczenia odbioru w określony sposób.
Następnie NSA podkreślił, że zgodnie z treścią art. 46 § 3 KPA w przypadku doręczenia pisma za pomocą
środków komunikacji elektronicznej doręczenie jest skuteczne, jeżeli adresat potwierdzi odbiór pisma
w sposób, o którym mowa w § 4 pkt 3.
Natomiast w przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w podany wyżej sposób, organ
administracji publicznej po upływie siedmiu dni, licząc od dnia wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne
zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma (art. 46 § 5 KPA). W przypadku nieodebrania pisma doręczenie
uważa się za dokonane po upływie czternastu dni, licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia (art. 46 § 6
KPA).
Doręczenie dokumentu za pośrednictwem platformy e-PUAP
Zasady wymiany informacji, w tym doręczania dokumentów drogą elektroniczną za pośrednictwem platformy e-
PUAP, co zostało podkreślone przez NSA, określają przepisy ustawy z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności



podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 346, ze zm., dalej: InformPodPublU) oraz
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 14.9.2011 r. w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów
elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych (t.j: Dz.U. z 2018 r. poz.
180, dalej: „rozporządzenie”), wydanego w wykonaniu delegacji zawartej w art. 16 ust. 3 InformPodPublU.
Urzędowe poświadczenie odbioru
Według art. 3 pkt 20 InformPodPublU urzędowe poświadczenie odbioru to dane elektroniczne powiązane
z dokumentem elektronicznym doręczonym podmiotowi publicznemu lub przez niego doręczanym w sposób
zapewniający rozpoznawalność późniejszych zmian dokonanych w tych danych, określające:
• pełną nazwę podmiotu publicznego, któremu doręczono dokument elektroniczny lub który doręcza dokument,
• datę i godzinę wprowadzenia albo przeniesienia dokumentu elektronicznego do systemu teleinformatycznego
podmiotu publicznego – w odniesieniu do dokumentu doręczanego podmiotowi publicznemu,
• datę i godzinę podpisania urzędowego poświadczenia odbioru przez adresata z użyciem mechanizmów,
o których mowa w art. 20a ust. 1 albo 2 – w odniesieniu do dokumentu doręczanego przez podmiot publiczny,
• datę i godzinę wytworzenia urzędowego poświadczenia odbioru.
Urzędowe poświadczenie odbioru jest wspólnym określeniem dla urzędowego poświadczenia przedłożenia (UPP, do
którego odnosi się art. 3 pkt 20 lit. b) i urzędowego poświadczenia doręczenia (UPD, do którego z kolei odnosi się art.
3 pkt 20 lit. c).
NSA podkreślił, że proces tworzenia urzędowego poświadczenia doręczenia przebiega następująco. Doręczenie
wymaga przyjęcia przesyłki przez adresata dokumentu elektronicznego i dokonania potwierdzenia odbioru przez
złożenie podpisu. Podpis elektroniczny, o którym mowa w § 15 rozporządzenia, może być złożony z wykorzystaniem
certyfikatu kwalifikowanego lub danych potwierdzonych profilem zaufanym e-PUAP. Po opatrzeniu poświadczenia
doręczenia podpisem elektronicznym system teleinformatyczny służący do obsługi doręczeń bezpośrednio po
zakończeniu procesu weryfikacji podpisu elektronicznego adresata udostępnia adresatowi do pobrania doręczany
dokument elektroniczny wraz z podpisanym przez niego poświadczeniem doręczenia oraz udostępnia organowi
doręczającemu podpisane poświadczenie doręczenia (§ 16 rozporządzenia).
Rozstrzygnięcie NSA
Przenosząc powyższe regulacje na grunt rozpatrywanej sprawy, NSA wskazał, że w aktach administracyjnych
sprawy znajduje się urzędowe poświadczenie doręczenia, z którego wynika po pierwsze - upływ terminu doręczenia
dokumentu elektronicznego i po drugie - termin odbioru tego dokumentu. Poświadczenie to stwierdza, wbrew
twierdzeniom pełnomocnika Strony skarżącej, że zaskarżone postanowienie zostało skutecznie doręczone
(udostępnione i poświadczone w sposób określony w powołanych przepisach) przez ówczesnego pełnomocnika
Strony skarżącej.
W ocenie NSA pełnomocnik Strony skarżącej nie podważył skutecznie faktu doręczenia postanowienia organu ani
terminu, w jakim to doręczenie nastąpiło. Wobec powyższego, NSA w pełni podzielił stanowisko zaprezentowane
przez WSA w Warszawie, zgodnie z którym skarga do sądu administracyjnego została wniesiona z jednodniowym
uchybieniem ustawowego terminu do jej wniesienia, co w konsekwencji skutkowało jej odrzuceniem. W świetle
powyższego Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie i, działając na
podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 1 i 2 PostAdmU, oddalił zażalenie.
Analizowane postanowienie NSA odnosi się do zagadnienia potwierdzenia odbioru pisma organu administracji
publicznej doręczanego stronie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, które stanowi jedną
z przesłanek stwierdzenia skuteczności takiego doręczenia. Jak podkreśla się w doktrynie, dopiero urzędowe
poświadczenie doręczenia pisma doręczanego drogą elektroniczną przez adresata jest przesłanką wywołania skutku
prawnego tego pisma. Wobec tego, doręczenie pisma w formie dokumentu elektronicznego nie będzie mogło być
skuteczne z uwagi na brak urzędowego potwierdzenia jego doręczenia m.in. w sytuacji: zaniechania przez odbiorcę
pisma korzystania z usług komunikacji elektronicznej lub utraty ważności certyfikatu kwalifikowanego podpisu
elektronicznego, czy podpisu zaufanego, podpisu osobistego.
postanowienie NSA z 26.6.2019 r. II OZ 553/19







 

NSA oddalił zażalenie pełnomocnika Strony skarżącej, potwierdzając skuteczność doręczenia dokumentu elektronicznego. Urzędowe poświadczenie odbioru, zgodnie z regulacjami, jest kluczowym elementem potwierdzającym odbiór pisma drogą elektroniczną. Konieczność skutecznego potwierdzenia odbioru wynika z zapewnienia rozpoznawalności zmian danych i terminów doręczenia.