Wyrokiem z 13.12.2019 r. (II OSK 328/18) Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że p rzez dostęp do drogi
publicznej należy rozumieć bezpośredni dostęp do tej drogi albo dostęp do niej przez drogę wewnętrzną lub
przez ustanowienie odpowiedniej służebności drogowej. Przepis art. 2 pkt 14 PlanZagospU przewiduje dwa
sposoby zapewnienia danej nieruchomości gruntowej pośredniego dostępu do drogi publicznej. Jednym
z możliwych rozwiązań jest dostęp poprzez inną działkę, przy czym w tym przypadku konieczne jest
obciążenie tej działki odpowiednią służebnością. Alternatywnym dostępem do drogi publicznej jest dostęp
do niej przez drogę wewnętrzną. W tym drugim przypadku nie jest wymagany żaden tytuł prawny
uprawniający do korzystania z drogi wewnętrznej. Dostęp do drogi publicznej za pośrednictwem drogi
wewnętrznej jest sam w sobie wystarczający. Podmiot posiadający dostęp do drogi wewnętrznej nie musi
posiadać dodatkowego tytułu prawnego uprawniającego go do korzystania z tej drogi. Za wystarczające do
przyjęcia, że działka ma dostęp do drogi publicznej uznać należy sam fakt położenia nieruchomości przy
drodze wewnętrznej.
Powyższy wyrok stanowi wykładnię przepisu art. 61 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 2 pkt 14 PlanZagospU. Sprawa dotyczyła
ustalenie warunków zabudowy. Analiza stanu faktycznego sprawy dla omawianych rozważań prawnych nie ma
znaczenia.
Analiza prawna
W świetle art. 2 pkt 14 PlanZagospU, przez dostęp do drogi publicznej należy rozumieć bezpośredni dostęp do
tej drogi albo dostęp do niej przez drogę wewnętrzną lub przez ustanowienie odpowiedniej służebności
drogowej. Zgodzić należy się z wnoszącym skargę kasacyjną, że przepis art. 2 pkt 14 PlanZagospU przewiduje dwa
sposoby zapewnienia danej nieruchomości gruntowej pośredniego dostępu do drogi publicznej. Jednym z możliwych
rozwiązań jest dostęp poprzez inną działkę, przy czym w tym przypadku konieczne jest obciążenie tej działki
odpowiednią służebnością. Alternatywnym dostępem do drogi publicznej jest dostęp do niej przez drogę wewnętrzną.
W tym drugim przypadku nie jest wymagany żaden tytuł prawny uprawniający do korzystania z drogi wewnętrznej.
Dostęp do drogi publicznej za pośrednictwem drogi wewnętrznej jest sam w sobie wystarczający. Podmiot
posiadający dostęp do drogi wewnętrznej nie musi posiadać dodatkowego tytułu prawnego uprawniającego go do
korzystania z tej drogi. Za wystarczające do przyjęcia, że działka ma dostęp do drogi publicznej uznać należy sam
fakt położenia nieruchomości przy drodze wewnętrznej (por. wyrok NSA z 8.10.2008 r., II OSK 1163/07).

Komentarz
Uzasadnienie wyroku NSA w omawianym zakresie jest krótkie, ale warto odnotować to stanowisko, mając na
uwadze, jak różne jest orzecznictwo sądów administracyjnych w przedmiocie oceny prawnej przesłanki dostępu
nieruchomości do drogi publicznej. Jedne sądy przyjmują, że dla wykazania dostępu do drogi publicznej konieczne
jest wykazania posiadania tytułu prawnego do nieruchomości, przez którą ten dostęp ma przebiegać, inne, że to nie
jest konieczne skoro wnioskodawca w postępowaniu o wydanie warunków zabudowy nie musi wykazywać nawet
tytułu prawnego do nieruchomości, na której ma powstać inwestycji.

 Z przepisu art. 2 pkt 14 PlanZagospU wynika w zasadzie wprost, że tytuł prawny odnosi się do służebności
gruntowej. Takiego powiązania brak, gdy chodzi o dostęp za pośrednictwem drogi wewnętrznej. Należy oczekiwać,
że orzeczenie będzie kształtowało przyszłą praktykę w postępowaniach o wydanie warunków zabudowy.


Wyrok NSA z 13.12.2019 r., II OSK 328/18