Wysokość kosztów zastępstwa procesowego w sprawie skargi na postanowienie obciążające wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego
Kategoria: Prawo administracyjne
Tematyka: skarga, postanowienie, koszty zastępstwa procesowego, egzekucja, Naczelny Sąd Administracyjny
Przedmiotem skargi na postanowienie obciążające wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego jest wysokość obciążenia wyrażona należnością pieniężną a nie wyłącznie legalność samego obciążenia wierzyciela tymi kosztami. Zasądzając zwrot kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego należy je obliczyć według stawek obowiązujących w sprawach dotyczących należności pieniężnych – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Przedmiotem skargi na postanowienie obciążające wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego jest wysokość obciążenia wyrażona należnością pieniężną a nie wyłącznie legalność samego obciążenia wierzyciela tymi kosztami. Zasądzając zwrot kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego należy je obliczyć według stawek obowiązujących w sprawach dotyczących należności pieniężnych – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku uchylającym postanowienia organów obu instancji w przedmiocie obciążenia wierzyciela kosztami egzekucyjnymi zasądził od organu na rzecz strony 3,7 tys. zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego na podstawie art. 200 w zw. art. 205 § 1 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako: PostAdmU). Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w W. zaskarżył dotyczące zasądzenia kosztów postanowienie zawarte wyroku wnosząc o jego uchylenie w części przewyższającej kwotę 597 zł. W ocenie organu, stronie skarżącej nie należy się zwrot kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego obliczonych według stawek obowiązujących w sprawach dotyczących należności pieniężnych, prawidłową jest stawka w tzw. innej sprawie na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j.: Dz.U. z 2018 r., poz. 265 ze zm., dalej jako: TRadR). Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie podkreślając, że kluczowe dla sprawy jest rozstrzygnięcie, czy przedmiotem zaskarżenia w postępowaniu o obciążenie wierzyciela kosztami postępowania jest należność pieniężna, o której mowa w art. 216 i 231 PostAdmU. W postępowaniu sądowoadministracyjnym przedmiotem zaskarżenia są akty i czynności wymienione w art. 3 § 2 i 3 PostAdmU, których kontrolę z punktu widzenia zgodności z prawem przeprowadza sąd administracyjny. W odróżnieniu od spraw cywilnych, w tym postępowaniu nie orzeka się o należnościach pieniężnych, lecz kontroluje legalność aktów, w których takie należności zostały określone lub ustalone. Dlatego regulację zawartą w art. 216 PostAdmU należy odnosić do należności pieniężnej objętej aktem lub czynnością, które w istocie stanowią przedmiot zaskarżenia podlegający kontroli sądu administracyjnego. W uzasadnieniu postanowienia wyjaśniono, że w artością przedmiotu zaskarżenia jest wartość uprawnienia lub obowiązku wyrażona w kwocie pieniężnej, którą ustala zaskarżony akt. Jak wynika z akt sprawy zażalenie zostało wniesione na postanowienie, którym obciążono wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego. Nie ma przy tym znaczenia, że skarga została wniesiona na postanowienie, a nie decyzję administracyjną (zob. postanowienie NSA z 19.2.2019 r., I GZ 32/19, orzeczenia.nsa.gov.pl). NSA stwierdził, że w tym postępowaniu występuje spór co do wartości pieniężnej, bowiem zliczenia kosztów postępowania egzekucyjnego nie można potraktować jako czynności tylko rachunkowej determinowanej wynikiem postępowania egzekucyjnego. Obciążenie wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego sprowadza się do sporu w zakresie przedmiotu zaskarżenia w postaci należności pieniężnej. Ta bowiem nie została ustalona ostatecznie w toku podjętych czynności egzekucyjnych, gdyż na tym etapie postępowania może ulec zmianie – wierzyciel bowiem jest uprawniony do kwestionowania jej wysokości, np. w zakresie wysokości naliczonej opłaty egzekucyjnej i manipulacyjnej, zasadności obciążenia wierzyciela kosztami podjętych czynności egzekucyjnych. Nie można zatem skutecznie twierdzić, że postępowanie w tym przedmiocie ma doprowadzić jedynie do wskazania podmiotu zobowiązanego do ich poniesienia w związku z wynikiem zakończonego postępowania egzekucyjnego i niemożności ściągnięcia ich od zobowiązanego. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w rozpoznawanej sprawie należało zastosować stawkę, o której stanowi § 14 ust. 1 pkt 1 lit. a w zw. z § 2 pkt 5 TRadR. Postanowienie NSA z 24.6.2020 r., I GZ 124/20
NSA stwierdził, że w tym postępowaniu występuje spór co do wartości pieniężnej, bowiem zliczenia kosztów postępowania egzekucyjnego nie można potraktować jako czynności tylko rachunkowej determinowanej wynikiem postępowania egzekucyjnego. Obciążenie wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego sprowadza się do sporu w zakresie przedmiotu zaskarżenia w postaci należności pieniężnej.