Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że samo odwoływanie się do celów statutowych
organizacji lub ich utożsamianie z interesem społecznym nie jest wystarczające do przyjęcia, że interes
społeczny w danej sprawie przemawia za dopuszczeniem organizacji do udziału w postępowaniu. Zdaniem
Sądu bez skonkretyzowania interesu społecznego i bez odniesienia go do poszczególnej, indywidualnej
sprawy, organizacja społeczna nie może skutecznie skorzystać z instytucji przewidzianej w art. 31 § 1 pkt 2
KPA (wyrok z 24.4.2020 r. VI SA/Wa 2248/19, 
).
Istota sporu
Przedmiotem oceny Sądu jest postanowienie Urzędu Patentowego RP ze stycznia 2018 r. utrzymujące w mocy
postanowienie tego organu z lipca 2017 r. o odmowie dopuszczenia Skarżącego do udziału na prawach strony
w postępowaniu administracyjnym w sprawie z wniosku innego podmiotu o stwierdzenie wygaśnięcia prawa
ochronnego na znak towarowy graficzny.
Organizacja społeczna w postępowaniu administracyjnym
Zgodnie z art. 31 § 1 KPA organizacji społecznej w postępowaniu administracyjnym przysługują dwa uprawnienia, tj.:
1.   prawo żądania wszczęcia postępowania w sprawie dotyczącej innej osoby oraz
2.   prawo żądania dopuszczenia tej organizacji do udziału w postępowaniu dotyczącej innej osoby, jeżeli jest to
     uzasadnione jej celami statutowymi i gdy przemawia za tym interes społeczny.
W ww. przepisie przewidziano dwie odrębne przesłanki, od których łącznego spełnienia zależy uwzględnienie
żądania organizacji społecznej, tj.:
• po pierwsze - uzasadnienie celami statutowymi tej organizacji i
• po drugie - oparcie w interesie społecznym.
Ustawowe przesłanki muszą zostać spełnione łącznie, a brak zadośćuczynienia chociaż jednej z nich prowadzi do
odmowy organizacji społecznej dopuszczenia do udziału w postępowaniu. Obowiązkiem organu administracji
publicznej jest więc każdorazowe wyważenie w indywidualnym wypadku wymagań interesu społecznego i realizacji
konkretnych celów statutowych organizacji społecznej.
Interes społeczny przesłanką udziału organizacji społecznej w postępowaniu
W rozpoznawanej sprawie Urząd Patentowy stwierdził, że Skarżący nie wykazał, iż jego udział w niniejszym
postępowaniu leży w interesie społecznym. Zatem jedna z przesłanek dopuszczenia go do udziału w tym
postępowaniu nie została spełniona.
W dotychczasowych orzeczeniach NSA wielokrotnie podnoszono, że nie wystarczy ogólnikowe sformułowanie
przez organizację społeczną, że działa w interesie społecznym, powoływanie się na: ochronę środowiska,
ochronę zdrowia czy życia ludzi, bo są to cele wskazane bardzo ogólnie i na tej zasadzie każda organizacja
musiałaby być dopuszczona do udziału w każdym postępowaniu. Chodzi o to, aby powołując się na interes
społeczny, który jest interesem ogólnym, organizacja nie używała ogólnikowych stwierdzeń, lecz wskazywała
konkretne okoliczności faktyczne, prawne, które mogą świadczyć o tym, że powinna w tym postępowaniu
uczestniczyć. Nie muszą to być takie okoliczności, które już rzeczywiście wystąpiły, ale okoliczności, które mogą
zaistnieć. Aby organizacja społeczna została dopuszczona do udziału w danym postępowaniu na prawach strony
winna podać takie okoliczności, które będą świadczyły o tym, że jej udział w tym postępowaniu jest zasadny, bo
zachodzą wątpliwości co do pewnego rodzaju okoliczności i jej udział może dodatkowo zagwarantować, że te
okoliczności zostaną prawidłowo wyjaśnione (wyrok NSA z 5.11.2014 r., II OSK 985/13, 
). W wyroku NSA
z 3.9.2015 r. (II GSK 1699/14, 
) wyrażono pogląd, że dopuszczenie organizacji do udziału
w postępowaniu nie może być „niejako automatyczne”. Interes społeczny, który towarzyszyć musi wnioskowi
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu dotyczącym innej osoby, należy interpretować każdorazowo na tle
określonego stanu prawnego i przepisów mających zastosowanie w tym postępowaniu oraz stanu faktycznego
ustalonego w sprawie. W literaturze i orzecznictwie podkreśla się też, że udział organizacji społecznej
w postępowaniu administracyjnym na prawach strony nie może służyć partykularnym celom samej organizacji, lecz




musi odpowiadać wymaganiom racjonalnie pojmowanej kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym
w sprawach indywidualnych i działaniem w nim organów administracyjnych.
Uzasadnienie udziału organizacji społecznej w postępowaniu
Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie Skarżący nie podał żadnych konkretnych okoliczności, mających przemawiać za
dopuszczeniem do udziału w postępowaniu o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy na
prawach strony. W szczególności - jak słusznie uznał Urząd Patentowy RP - powoływanie się na zasady ogólne,
takie jak: „uczciwa konkurencja”, „ochrona praw konsumenta” czy „dezorientacja na rynku” oraz „dbałość
o jakość towarów” nie może samo w sobie, a mianowicie bez indywidualizacji tych okoliczności faktycznych,
uzasadniać interesu społecznego.
Sąd zauważył, że przy ustaleniu spełnienia przesłanek warunkujących dopuszczenie organizacji społecznej do
udziału w postępowaniu administracyjnym dotyczącym praw lub obowiązków osób trzecich nie jest dopuszczalna
wykładnia rozszerzająca, albowiem dopuszczenie innego podmiotu, który nie broni własnego interesu prawnego
zmienia układ praw procesowych strony, przyznając te prawa także innemu podmiotowi (wyrok NSA z 2.6.2009 r., II
OSK 897/08, 
). W tej sytuacji powołanie się przez Skarżącego na cele statutowe (na ogólnikowe wartości -
działania zmierzające do ochrony praw konsumenta na rynku materiałów budowlanych oraz zapewnienia wysokiej
jakości produktów i uczciwej konkurencji), które w mniemaniu Skarżącego stanowią jednocześnie ważny interes
społeczny, uzasadniający dopuszczenie go do udziału w przedmiotowym postępowaniu jest - w ocenie Sądu -
niewystarczające. Ponadto cele statutowe nie mogą być utożsamiane z interesem społecznym. Są to bowiem
dwie odrębne przesłanki ustawowe, z których każda jest inna i które muszą być spełnione łącznie.
Stąd też - skoro wniosek Skarżącego nie został poparty żadnymi konkretnymi argumentami, zaś został sformułowany
ogólnikowo - wniosek ten nie może być uznany za spełniający wymogi wykazania przez organizację społeczną
przesłanek z art. 31 § 1 pkt 2 KPA. Także we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie przytoczono konkretnych
okoliczności ani argumentów przemawiających za uznaniem, że spełnione zostały łącznie przesłanki z ww. przepisu.
Dodatkowo WSA w Warszawie przypomniał, że warunek interesu społecznego nie jest spełniony w sytuacji, gdy
inicjatywa skarżącej organizacji społecznej ma na celu udzielenie poparcia jednej ze stron postępowania - co trafnie
wychwycił organ w niniejszej sprawie. Ta okoliczność nie daje podstaw do przyjęcia, że w interesie społecznym leży
dopuszczenie Skarżącego do udziału w przedmiotowym postępowaniu.
Rozstrzygnięcie WSA w Warszawie
W niniejszej sprawie Sąd uznał, że argumentacja Skarżącego jest niewystarczająca do przyjęcia, że wykazał on
istnienie przesłanek warunkujących dopuszczenie do udziału w toczącym się postępowaniu administracyjnym.
Zdaniem Sądu nie można zaakceptować sytuacji, w której organizacja społeczna za pomocą jedynie ogólnikowych
stwierdzeń stara się wykazać potrzebę wzięcia udziału w postępowaniu, przerzucając tym samym na organ
administracji ciężar precyzyjnego ustalenia przesłanek zasadności tego żądania (wyrok NSA z 24.6.2015 r., II OSK
2808/13, 
). Samo odwoływanie się do celów statutowych organizacji lub też ich utożsamianie z interesem
społecznym nie jest wystarczające do przyjęcia, że interes społeczny w danej sprawie przemawia za dopuszczeniem
organizacji do udziału w postępowaniu. Bez skonkretyzowania interesu społecznego i bez odniesienia go do
poszczególnej, indywidualnej sprawy, organizacja społeczna nie może skutecznie skorzystać z instytucji
przewidzianej w art. 31 § 1 pkt 2 KPA.
Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie, skarga nie zawiera
uzasadnionych podstaw i jako taka podlega oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy z 30.8.2002 r. - Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnym (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Komentarz
W analizowanym rozstrzygnięciu WSA w Warszawie wypowiedział się na temat możliwości udziału stowarzyszenia
w postępowaniach zainicjowanych wnioskami innych podmiotów, która to kwestia była już wielokrotnie przedmiotem
oceny tego Sądu i przypomniał, że organizacja społeczna może ubiegać się o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu administracyjnym, o ile wykaże łączne spełnienie dwóch odrębnych przesłanek, o których mowa
w art. 31 § 1 pkt 2 KPA. Jednocześnie Sąd podkreślił, że o ile ustalenie przedmiotu i celu działania takiej organizacji
jest możliwe co do zasady na podstawie treści statutu, o tyle argumentacja dotycząca interesu społecznego powinna
być konkretna i powiązana z przedmiotem danego postępowania. Sąd wprost wskazał, że powoływanie się na
zasady ogólne (w niniejszej sprawie: „uczciwa konkurencja”, „ochrona praw konsumenta” czy „dezorientacja na
rynku” oraz „dbałość o jakość towarów”) nie może samo w sobie uzasadniać interesu społecznego. Pogląd
o konieczności odpowiedniego uzasadnienia przesłanek dopuszczenia organizacji do udziału w postępowaniu
z uwzględnieniem konkretnych okoliczności danej sprawy jest konsekwentnie prezentowany w orzecznictwie tak
wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i NSA.

Wyrok WSA w Warszawie z 24.4.2020 r., VI SA/Wa 2248/19