Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 11.8.2020 r. (I FZ 76/20), podkreślił znaczenie
odpowiedniego podpisania przekazywanego dokumentu elektronicznego i wskazał, że podpisanie
wymaganym podpisem dokumentu elektronicznego wnoszonego przez platformę e-PUAP, wewnątrz którego
przekazywane są inne dokumenty, np. załączniki, skutkuje podpisaniem całego dokumentu elektronicznego,
tj. treści formularza wraz z załączonymi do niego plikami, w tym także dokumentu pełnomocnictwa.
Z uzasadnienia WSA w Warszawie
Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę spółki G. S.K.A. w P.
(dalej: Skarżąca), w uzasadnieniu wskazując, że pełnomocnik Skarżącej został wezwany, w terminie 7 dni, pod
rygorem odrzucenia skargi, do nadesłania pełnomocnictwa podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W wezwaniu wskazano, że nadesłane do Sądu, przy piśmie z 4.9.2019 r. wniesionym w formie dokumentu
elektronicznego, pełnomocnictwo nie zostało opatrzone podpisem elektronicznym. Takim podpisem podpisane
zostało jedynie pismo przewodnie, w którego załączeniu nie wymieniono pełnomocnictwa, co nie spełnia wymagań
z art. 46 § 2b ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2019 r. poz.
2325, dalej: PostAdmU). Powyższe wezwanie zostało doręczone pełnomocnikowi Skarżącej 20.11.2019 r. Nie usunął
on jednak braku formalnego skargi poprzez nadesłanie pełnomocnictwa podpisanego kwalifikowanym podpisem
elektronicznym, w związku z czym Sąd postanowił o odrzuceniu skargi.
Zażalenie Spółki
Na powyższe postanowienie Spółka wniosła zażalenie, zarzucając naruszenie art. 58 § 1 pkt 3 PostAdmU w zw.
z art. 168 ustawy z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1325) poprzez niewłaściwe
zastosowanie, polegające na bezzasadnym odrzuceniu skargi, mimo złożenia przez Spółkę kompletu dokumentów,
w tym pełnomocnictwa uprawniającego do reprezentowania strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym,
podpisanych kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Pełnomocnik Spółki wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia w całości, zaś w uzasadnieniu wskazał, że skarga wraz ze wszystkimi załącznikami (odpis,
pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej, odpis z KRS) została zapisana w jednym pliku, który
następnie jako całość został podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Pełnomocnik zauważył, że aby
w ogóle możliwe było nadanie pisma za pomocą środków elektronicznych, w tym platformy ePUAP, konieczne jest
podpisanie dokumentu, co może on udowodnić przy pomocy UPP.
Z uzasadnienia NSA
NSA uznał, że zażalenie zasługiwało na uwzględnienie, a odrzucenie skargi było błędne.
W pierwszej kolejności NSA przywołał pogląd zaprezentowany w postanowieniu NSA z 16.6.2002 r. (II OZ 275/20,
CBOSA), zgodnie z którym „stanowisko (...), że elektroniczne podpisanie pisma głównego sporządzonego
w formularzu platformy e-PUAP skutkuje podpisaniem jedynie tekstu tego pisma, a nie skutkuje podpisaniem
załączonych do niego plików jest błędne. Zaprzecza mu nie tylko treść dokumentu elektronicznego (...), treść UPP,
ale też oficjalne zasady funkcjonowania (instrukcje i podręczniki dla platformy e-PUAP) i podpisywania pism
w platformie e-PUAP oraz mechanizmy wizualizacji dla użytkowania platformy e-PUAP”. Innymi słowy NSA
opowiedział się za stanowiskiem, że elektroniczne podpisanie pisma głównego sporządzonego w formularzu
platformy e-PUAP skutkuje podpisaniem tekstu tego pisma oraz załączonych do niego plików.
Dla uzasadnienia powyższego NSA zauważył, że w dokumencie pomocy zamieszczonym na stronie internetowej
www.epuap.gov.pl (w zakładce: Pomoc > Instrukcje i podręczniki > Załatwianie sprawy), w punkcie 3. „Wypełnienie
i wysyłanie wniosku”, w kilku krokach opisana została droga do prawidłowego sporządzenia, podpisania i wysłania
pisma za pośrednictwem platformy e-PUAP. W Kroku 3 dotyczącym wprost przedmiotu niniejszej sprawy wskazuje
się, że: „Z rozwijanej listy użytkownik może wybrać Rodzaj pisma [5], jakie chce złożyć do urzędu. Może to być
wniosek, skarga, oświadczenie etc. Następnie wypełnia pola wymagane, tj.: Tytuł pisma [6] oraz uzupełnia jego Treść
[7]. Użytkownik może również pobrać załączniki z dysku i wysłać je wraz z wypełnionym formularzem do urzędu. Jeśli
chce dodać załącznik klika na symbol zielonego plusa [8], następnie wybiera ścieżkę do miejsca, w którym
umieszczony jest wybrany plik a na końcu wpisuje Opis załącznika”. Na końcu opisu Kroku 3 (w ramce
z wykrzyknikiem) umieszczono następującą informację i zasadę: „Aby dokument miał moc prawną powinien być
podpisany przed wysłaniem. Jest to sytuacja analogiczna jak w przypadku korespondencji drogą tradycyjną
– na wnioskach, które składamy w urzędach osobiście, również składamy podpisy. Podpis odnosi się do



całej treści formularza wraz z załączonymi do niego plikami”. Ta reguła została powtórzona także w zakładce:
Pomoc > Instrukcje i podręczniki > Zakładanie konta użytkownika i załatwianie sprawy, w punkcie „Jak wysłać
pismo”.
Przedstawiony powyższej sposób wnoszenia dokumentu elektronicznego i składania podpisu przez platformę e-
PUAP jest również - jak podkreślił NSA - zgodny z PostAdmU. W art. 12b § 1 i § 2 PostAdmU mowa jest bowiem
o wnoszeniu do sądu administracyjnego dokumentów elektronicznych, a warunek formy pisemnej uważa się za
zachowany, jeżeli dokument elektroniczny został podpisany w sposób, o którym mowa w art. 46 § 2a. Natomiast art.
46 § 2a PostAdmU odnosi się wyłącznie do pism stron wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego. Tak więc
podpisanie wymaganym podpisem dokumentu elektronicznego wnoszonego przez platformę e-PUAP,
wewnątrz którego przekazywane są inne dokumenty, np. załączniki, skutkuje podpisaniem całego dokumentu
elektronicznego, tj. treści formularza wraz z załączonymi do niego plikami. Wykładni tej nie przeczy również
treść art. 46 § 2b PostAdmU, zgodnie z którym zasady podpisywania przewidziane w § 2a dotyczą także załączników
wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego. Z przepisu tego wynika bowiem jedynie, że jeżeli strona chce
wnieść do sądu załącznik w formie odrębnego dokumentu elektronicznego to ten dokument powinien być również
podpisany przez stronę albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika kwalifikowanym podpisem
elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Istotne jest zatem odpowiednie podpisanie
przekazywanego dokumentu elektronicznego. Formalistyczna wykładnia art. 46 § 2b PostAdmU, co do wymogu
podpisania podpisem elektronicznym odrębnie każdego dokumentu (pliku) w przesyłanym jednym dokumencie
elektronicznym przeczy celowi wprowadzenia informatyzacji postępowania sądowoadministracyjnego oraz oficjalnym
zasadom funkcjonowania i podpisywania pism w platformie e-PUAP.
Pełnomocnictwo podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, NSA wskazał, że Skarżący przesłał za pośrednictwem
platformy e-PUAP jeden dokument elektroniczny zawierający pismo przewodnie i załączone do niego pliki, który
został podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym. W związku z tym niezasadne było wzywanie Skarżącego
do usunięcia braku formalnego poprzez nadesłanie pełnomocnictwa podpisanego kwalifikowanym podpisem
elektronicznym, skoro takie znajdowało się już w aktach. Spornego braku Sąd I instancji dopatruje się w tym, że
załącznik zawierający pełnomocnictwo nie jest wymieniony z nazwy w załączonych plikach. Jednakże niewątpliwie
znajduje się on w aktach sprawy, które Sąd założył po wpłynięciu skargi (podobnie jak odpis KRS Spółki, który też nie
był wymieniony z nazwy jako osobny załącznik). Jeżeli zatem pełnomocnictwo zostało przesłane razem ze skargą
prawidłowo podpisanym pismem, to sam fakt niewymienienia pełnomocnictwa w spisie załączników nie powoduje
braku formalnego skargi wymagającego uzupełnienia pod rygorem odrzucenia. Skoro pełnomocnictwo Sąd I instancji
sam do akt dołączył razem ze skargą i resztą dokumentów, to taka wykładnia jest dla Strony krzywdząca i prowadzi
do niedopuszczalnego ograniczenia prawa do sądu.
Z powyższych względów, NSA - na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 1 i 2 PostAdmU uchylił zaskarżone
postanowienie.

Komentarz
Możliwość elektronicznego korespondowania tak z urzędami administracji publicznej, jak i sądami, w tym także
w ramach postępowania administracyjnego czy sądowoadministracyjnego nabiera coraz większego znaczenia we
współczesnym, zdigitalizowanym świecie, zaś w dobie pandemii COVID-19 i związanej z nią pracy zdalnej dużej
części instytucji publicznych i podmiotów gospodarczych stała się szczególnie ważna. Wielokrotnie to dzięki
regulacjom przewidującym nadanie pisma za pomocą środków elektronicznych, w tym platformy ePUAP, możliwe
jest sprawne i skuteczne prowadzenie postępowania administracyjnego lub sądowoadministracyjnego. W takim
przypadku bardzo istotne jest odpowiednie, tj. zgodne z wymogami prawnymi, podpisanie przekazywanego
dokumentu elektronicznego. Konieczne jest podpisanie takiego dokumentu kwalifikowanym podpisem
elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Na to zagadnienie zwrócił uwagę NSA
w analizowanym rozstrzygnięciu i stwierdził, iż elektroniczne podpisanie pisma głównego sporządzonego
w formularzu platformy e-PUAP skutkuje podpisaniem tekstu tego pisma oraz załączonych do niego plików, w tym
dokumentu pełnomocnictwa.

postanowieni NSA z 11.8.2020 r. I FZ 76/20