Czy gmina może odliczyć VAT zapłacony przy budowie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, jako inwestycji
mającej zwiększyć atrakcyjność działek, które samorząd chce w przyszłości sprzedać?
Stan faktyczny
Spór pomiędzy fiskusem, a jedną z gmin co do tego, czy samorząd może odliczyć VAT od wydatków poniesionych na
przygotowanie nieruchomości pod nowe inwestycje, a także na uatrakcyjnienie terenów trafił na wokandę
Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Gmina zwróciła się do fiskusa z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej w związku z przeprowadzonymi
inwestycjami mającymi zwiększyć atrakcyjność działek, które samorząd chciał w przyszłości sprzedać. Urzędnicy
tłumaczyli, że w latach 2013-2016 doprowadziła do wskazanych działek sieć wodno-kanalizacyjną, którą to
przekazała w administrowanie spółce komunalnej na podstawie nieodpłatnej umowy. Podczas realizacji inwestycji
samorząd poniósł wydatki inne niż tzw. ogólne – m.in. koszt dokumentacji projektowej, czy prac budowlanych, przy
czym dotyczyły one tylko gruntów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, usługową lub rekreacji
indywidualnej. Gmina zaznaczyła, że działki będą sprzedawane z VAT, jako tereny budowlane w rozumieniu art. 2
pkt 33 ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.; dalej: VATU), a więc
jako grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
W związku z takim stanem rzeczy samorząd był przekonany, że może odliczyć VAT zapłacony przy budowie
infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, jednak fiskus twierdził przeciwnie. W wydanej interpretacji Dyrektor Krajowej
Informacji Skarbowej, wbrew zdaniu gminy stwierdził, że pomiędzy przeprowadzonymi inwestycjami
w postaci uzbrojenia terenu, a samą sprzedażą działek nie ma związku. Na potwierdzenie tej tezy fiskus
wskazał, że nie ma możliwości odliczenia wydatków poczynionych na sieć wodno-kanalizacyjną, skoro to nie urząd
świadczy usługi związane z dostarczeniem wody i odprowadzeniem ścieków.
Stanowiska WSA i NSA
Urzędnicy zaskarżyli wydaną interpretacją, a WSA w Bydgoszczy stanął po ich stronie. Organ w przeciwieństwie do
skarbówki dostrzegł związek pomiędzy inwestycją gminy, a planami sprzedaży działek. Sąd stwierdził, że za takim
wnioskowaniem przemawia fakt, że inwestycje nie zostały przeprowadzone w stosunku do wszystkich działek, jakie
posiadał samorząd, a tylko do tych, które były przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową, usługową lub rekreacji
indywidualnej. W opinii WSA związek pomiędzy uzbrojeniem działek, a możliwością uzyskania za nie wyższej ceny
jest oczywisty i ma późniejsze konsekwencje w aspektach podatkowych. Ponieważ urząd poniósł koszty (w tym
podatek naliczony), co przełoży się na powstanie podatku należnego, przysługuje jej prawo do odliczenia.
Fiskus nie zgodził się z takim twierdzeniem i zaskarżył orzeczenie sądu I instancji, ale NSA w wyroku z 17.9.2020 r. (I
FSK 1769/18, 
) potwierdził związek pomiędzy wydatkami poniesionymi przez samorząd a wysokością podatku
należnego w przypadku sprzedaży uatrakcyjnionej nieruchomości. Sąd zgodził się z wcześniejszym wyrokiem WSA,
że nie ma w tym przypadku podstaw do pozbawienia gminy możliwości skorzystania z odliczenia.
Wyrok NSA z 17.9.2020 r., I FSK 1769/18