Państwo członkowskie, które wydało ostateczna decyzję o odmowie wizy z powodu sprzeciwu innego
państwa członkowskiego, powinno wskazać w tej decyzji tożsamość państwa, które zgłosiło ten sprzeciw
oraz podstawy tej odmowy.
Stan faktyczny
Wobec R (sprawie C-225/19) i K (sprawa C‑ 226/19), obywateli państw trzecich wdano decyzje odmowne co do ich
wniosków o wydanie niderlandzkiej wizy. Niderlandzki organ uznał, iż stanowią oni zagrożenie dla porządku
publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego lub zdrowia publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 21 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z 9.3.2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących
przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz.Urz. UE L z 2016 r. Nr 77, s. 1; dalej jako: KGS) lub
dla stosunków międzynarodowych co najmniej jednego państwa członkowskiego. W ramach procedury zasięgania
opinii, o której mowa w art. 22 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 810/2009 z 13.7.2009 r.
ustanawiającego Wspólnotowy kodeks wizowy (Dz.Urz. UE L z 2009 r. Nr 243, s. 1 ze zm.; dalej jako: KW), Węgry
wyraziły sprzeciw wobec wydania wizy R, a RFN wobec wydania wizy K. O tych decyzjach R i K zostali powiadomieni
za pomocą standardowego formularza. W tych formularzach nie zawarto informacji ani o tożsamości państwa
członkowskiego, które wyraziło sprzeciw wobec wydania wizy, ani o podstawach uzasadniających ten sprzeciw. R i K
wnieśli zażalenie na te decyzję.
Stanowisko TS
Przesłanki odmowy
Trybunał stwierdził, że system wprowadzony KW harmonizuje warunki wydawania wiz jednolitych, która wyklucza
istnienie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w odniesieniu do określania podstaw odmowy wydania
takich wiz. Oznacza to, że właściwe organy państw członkowskich nie mogą odmówić wydania wizy jednolitej na
innej podstawie niż przewidziane przez KW (wyrok TS z 19.12.2013 r., Koushkaki, C-84/12, EU:C:2013:862, pkt 45,
47). Zgodnie z art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW odmawia się wydania wizy, jeżeli wnioskodawca jest uważany za
osobę, której obecność stanowi zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego,
zdrowia publicznego w myśl art. 2 pkt 21 KGS lub dla stosunków międzynarodowych któregokolwiek z państw
członkowskich, zwłaszcza jeżeli w krajowych bazach danych jest na temat osoby ubiegającej się o wizę wpis, który
z wymienionych względów nakazywałby odmówić pozwolenia na wjazd. Z samej treści tego przepisu wynika, że
istnienie zagrożenia dla jednego z państw członkowskich stanowi podstawę odmowy wizy niezależnie od kwestii,
czy dotyczy ono państwa właściwego konsulatu, czy innego państwa członkowskiego.
Zgodnie z art. 32 ust. 2 KW decyzję o odmowie wydania wizy oraz jej powody przedstawia się osobie
ubiegającej się o wizę na standardowym formularzu. W szczególności w szóstym polu standardowego formularza
uściślono, że „co najmniej jedno państwo członkowskie uważa”, że obecność wnioskodawcy stanowi zagrożenie ze
względu na jedną z podstaw odmowy wskazanych w art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW. Sformułowanie powodu
znajdujące się przy tym polu nie przewiduje możliwości wskazania przez właściwy organ krajowy tożsamości
państwa, które wyraziło sprzeciw wobec wydania wizy ani dalszych motywów swojej decyzji, w szczególności
poprzez sprecyzowanie konkretnego powodu spośród tych, które są podane bez rozróżnienia w tym przepisie,
uzasadniającego tę decyzję. Jednakże TS wskazał, że ten organ może przedstawić takie uściślenia przy rubryce
standardowego formularza zatytułowanej „Uwagi”.
Odwołanie
Trybunał stwierdził, że zgodnie z art. 32 ust. 3 KW wnioskodawcy, wobec których wydano decyzje o odmowie
wydania wizy, mogą odwołać się od tej decyzji, a postępowanie odwoławcze jest prowadzone przeciwko
państwu członkowskiemu, które podjęło ostateczną decyzję w sprawie wniosku o wydanie wizy, zgodnie
z prawem krajowym tego państwa.
Z orzecznictwa TS wynika, że wykładni przepisów KW, w tym prawa do odwołania przewidzianego w art. 32 ust. 3
KW, należy dokonywać, jak wynika z motywu 29 KW, z poszanowaniem praw podstawowych i zasad uznanych
w Karcie, która ma zastosowanie, gdy państwo członkowskie przyjmuje decyzję o odmowie wydania wizy na mocy
art. 32 ust. 1 KW (wyrok TS z 29.7.2019 r., Vethanayagam i in., C-680/17, EU:C:2019:627, pkt 79). Zatem TS uznał,
że cechy środka odwoławczego przewidzianego w art. 32 ust. 3 KW należy zatem określić zgodnie z art. 47 KPP. Na
podstawie tego postanowienia każdy, kogo prawa i wolności zagwarantowane przez prawo Unii zostały naruszone,
ma prawo do skutecznego środka prawnego przed sądem, zgodnie z warunkami w nim przewidzianymi.



Trybunał podkreślił, że ustanowione w art. 47 KPP prawo do skutecznego środka prawnego wymaga, aby
wnioskodawca, któremu odmówiono wydania wizy z powodu sprzeciwu wyrażonego przez państwo członkowskie ze
względu na jedną z podstaw wskazanych w art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW, mógł zapoznać się z konkretną
podstawą odmowy uzasadniającą tę decyzję, jak również poznać tożsamość państwa członkowskiego, które
wyraziło sprzeciw wobec wydania tego dokumentu.
Trybunał przypomniał, że obowiązek zapewnienia przez państwa członkowskie prawa do skutecznego środka
prawnego w rozumieniu art. 47 KPP przeciwko decyzji o odmowie wydania wizy wymaga, aby kontrola sądowa tej
decyzji nie była ograniczona do badania podstaw przewidzianych w art. 32 ust. 1 KW pod względem
formalnym. Właściwym organom krajowym przysługuje przy badaniu wniosków o wydanie wizy szeroki zakres
uznania w odniesieniu do przesłanek stosowania podstaw odmowy przewidzianych w kodeksie wizowym i do oceny
istotnych okoliczności faktycznych (wyrok TS z 13.12.2017 r., El Hassani, C-403/16, EU:C:2017:960, pkt 36).
Kontrola sądowa tego zakresu uznania ogranicza się zatem do ustalenia, czy zaskarżona decyzja opiera się na
wystarczająco solidnej podstawie faktycznej i upewnienia się, że nie jest ona obarczona oczywistym błędem w ocenie
(wyrok TS z 4.4.2017 r., Fahimian, C-544/15, EU:C:2017:255, pkt 45, 46).
Trybunał stwierdził, że sądy państwa członkowskiego, które podjęło ostateczną decyzję o odmowie wydania wizy
z powodu wyrażenia przez inne państwo członkowskie lub przez kilka innych państw członkowskich sprzeciwu wobec
wydania tego dokumentu, powinny mieć możliwość upewnienia się, że procedura zasięgania opinii organów
centralnych innych państw członkowskich, uregulowana w art. 22 KW, została prawidłowo zastosowana.
W szczególności powinien sprawdzić, czy wnioskodawca został prawidłowo zidentyfikowany jako osoba objęta
danym sprzeciwem oraz że gwarancje procesowe były w danym przypadku przestrzegane. Jednakże TS podkreślił,
że te sądy nie mogą kontrolować materialnej zgodności z prawem sprzeciwu wyrażonego przez państwo
członkowskiego wobec wydania wizy. W celu umożliwienia danej osobie ubiegającej się o wizę skorzystania –
zgodnie z art. 47 KPP – z prawa odwołania się od takiego sprzeciwu, właściwe organy państwa członkowskiego,
które podjęło ostateczną decyzję o odmowie wydania wizy, powinny wskazać organ, do którego osoba ubiegająca się
o wizę może się zwrócić, aby poznać dostępne w tym celu środki odwoławcze w tym innym państwie członkowskim.
Ponadto TS wskazał, że unijny prawodawca pozostawił w gestii państw członkowskich decyzję w przedmiocie
charakteru i konkretnych zasad procedur odwoławczych dostępnych dla osób ubiegających się o wizę, pod
warunkiem jednak, że są zgodne z zasadami równoważności i skuteczności (wyrok El Hassani, pkt 25, 26).
Reasumując TS orzekł, że art. 32 ust. 2 i 3 Kodeksu wizowego w świetle art. 47 KPP należy interpretować
w ten sposób, że po pierwsze nakłada na państwo członkowskie, które wydało ostateczną decyzję
o odmowie wydania wizy na podstawie art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW z powodu sprzeciwu wobec wydania
wizy wyrażonego przez inne państwo członkowskie, obowiązek wskazania w tej decyzji tożsamości państwa
członkowskiego, które wyraziło taki sprzeciw, konkretnej podstawy odmowy opartej na tym sprzeciwie,
w stosownym wypadku wraz z istotą powodów tego sprzeciwu, jak również wskazania organu, do którego
osoba ubiegająca się o wizę może się zwrócić, aby poznać dostępne w tym innym państwie członkowskim
środki odwoławcze. Po drugie, te przepisy w sytuacji gdy przeciwko tej samej decyzji zostaje wniesione
odwołanie na podstawie art. 32 ust. 3 KW, sądy państwa, które podjęło tę ostatnią decyzję, nie mogą badać
materialnej zgodności z prawem sprzeciwu wobec wydania wizy wyrażonego przez inne państwo
członkowskie.

Komentarz
W niniejszym wyroku TS dokonał wykładni art. 32 KW w związku z art. 41 i 47 KPP, odnosząc się do zakresu
autonomii proceduralnej państw członkowskich w kontekście przywołanego przepisu KW. co do zasady, sporne
kwestie w tym zakresie wynikają z jednej strony ze stosowania KW zgodnie z krajowymi przepisami proceduralnymi,
a z drugiej strony z obowiązkiem przestrzegania uznanych unijnych gwarancji proceduralnych, w tym obowiązku
uzasadnienia i prawa do środka odwoławczego.
Trybunał uznał, w przypadku zastosowania podstawy odmowy wydania wizy z powodu sprzeciwu wyrażonego przez
inne państwo członkowskie (art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW), organ wydający tę decyzję ma obowiązek
sprecyzowania, w rubryce standardowego formularza zatytułowanej „Uwagi”, tożsamości państwa członkowskiego,
które wyraziło sprzeciw wobec wydania wizy, oraz konkretną podstawę odmowy opartą na tym sprzeciwie,
w stosownym przypadku wraz z istotą powodów tego sprzeciwu.
W ocenie TS kontrola sądowa analizowanej decyzji odmownej powinna obejmować zgodność z prawem tej decyzji,
z uwzględnieniem wszystkich elementów sprawy, zarówno faktycznych, jak i prawnych, na których organ krajowy
oparł tę decyzję.
Na marginesie należy wskazać, że rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2019/1155 z 20.6.2019
r. zmieniające rozporządzenie Nr 810/2009 (Dz.Urz. UE L z 2019 r. Nr 188, s. 25), zawiera nowy standardowy
formularz, z którego właściwe organy mają obowiązek korzystać do celów uzasadnienia decyzji o odmowie wydania
wizy i w którym poszczególne podstawy odmowy wskazane w art. 32 ust. 1 lit. a) ppkt (vi) KW są już od siebie
rozdzielone.




Wyrok TS z 24.11.2020 r., Minister van Buitenlandse Zaken, C-225/19 i C-226/19