Artykuł 92b ust. 1 TransDrogU nie może mieć zastosowania przy wymierzaniu kary za nierejestrowanie za
pomocą urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie
kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi. Wspomniany
przepis ma bowiem zastosowanie do naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdów, wymaganych
przerwach i okresach odpoczynku, a nie do ingerencji w działanie urządzeń rejestrujących. Nawet jeżeli
celem tej ingerencji było lub miało być w konsekwencji naruszenie przepisów o czasie prowadzenia
pojazdów, wymaganych przerwach i okresach odpoczynku, gdyż ich naruszenie nie stanowi przecież
warunku ukarania za ingerencję w urządzenia rejestrujące – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny (II GSK
18/18)
Opis stanu faktycznego
Sprawa dotyczyła decyzji Głównego Inspektora Transportu Drogowego w Warszawie z dnia (...) marca 2017 r.
w przedmiocie kary pieniężnej dla (...) sp. z o.o. za naruszenie przepisów o transporcie drogowym.
Stanowisko WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę Spółki na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego
w przedmiocie kary pieniężnej za naruszenie przepisów o transporcie drogowym. Skargę kasacyjną od tego wyroku
również wywiodła Spółka. Zarzuciła m.in. naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisu art. 92b
ust. 1 TransDrogU, wyrażającą się w nieprawidłowym uznaniu, iż wskazany przepis nie może odnosić się do
naruszeń opisanych w lp. 6. 2.1 oraz 6.1.4 załącznika nr 3 do TransDrogU. Wskazała, że kontrolowany przewóz
wykonywany przez kierowcę skarżącej odbywał się przy użyciu niedozwolonego urządzenia ingerującego w działanie
tachografu, powodującego nierejestrowanie w trakcie jazdy aktywności kierowcy, przebytej drogi i prędkości pojazdu,
mimo że nie zidentyfikowano tego rodzaju urządzenia, a brak jest związku przyczynowego pomiędzy czytelnością
plomby a podłączeniem niedozwolonego urządzenia, co oznacza, że przypisane stronie naruszenie nie znajduje
oparcia w żadnym dowodzie znajdującym się w aktach sprawy, a ma jedynie charakter gołosłownego
przypuszczenia.
Stanowisko NSA
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu oddalił złożoną przez Spółkę skargę kasacyjną. Na wstępie zaznaczył,
że formułując zarzuty kasacyjne skarżąca kwestionuje w istocie stanowisko, że przepis art. 92b ust. 1 TransDrogU,
normujący wyłączenie odpowiedzialności przewoźnika za naruszenie przepisów socjalnych, tj. przepisów o czasie
prowadzenia pojazdu, wymaganych przerwach i okresach odpoczynku, nie ma zastosowania do stwierdzonego w tej
sprawie naruszenia nierejestrowania przez kierowcę swojej aktywności na tachografie (choć pojazd w momencie
kontroli był w ruchu, zaś kierowca odnotował w tym czasie odpoczynek) oraz wykonywania przewozu drogowego
pojazdem wyposażonym w urządzenie rejestrujące bez wymaganej legalizacji, tj. za naruszenia wymienione w lp.
6.2.1. i 6.1.4. załącznika nr 3 do TransDrogU.
Przechodząc do rozważań prawnych NSA wskazał, że z jednoznacznej w literalnym brzmieniu treści art. 92b ust. 1
TransDrogU - odwołującego się do naruszeń przepisów o czasie prowadzenia pojazdu, wymaganych przerwach
i okresach odpoczynku, a także wskazanych w tym przepisie aktów prawa unijnego, zawierających tzw. przepisy
socjalne - w sposób nie budzący wątpliwości w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, iż przepis ten nie
ma zastosowania do stwierdzonych w tej sprawie naruszeń. Artykuł 92b ust. 1 TransDrogU nie może mieć
zastosowania przy wymierzaniu kary za nierejestrowanie za pomocą urządzenia rejestrującego lub
cyfrowego urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości
pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi. Wspomniany przepis ma bowiem zastosowanie do naruszenia
przepisów o czasie prowadzenia pojazdów, wymaganych przerwach i okresach odpoczynku, a nie do ingerencji
w działanie urządzeń rejestrujących. Nawet jeżeli celem tej ingerencji było lub miało być w konsekwencji
naruszenie przepisów o czasie prowadzenia pojazdów, wymaganych przerwach i okresach odpoczynku, gdyż ich
naruszenie nie stanowi przecież warunku ukarania za ingerencję w urządzenia rejestrujące. Ustawodawca
nieprzypadkowo ogranicza możliwość wyłączenia odpowiedzialności przedsiębiorców w oparciu o wskazane
unormowanie, do przypadków naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdów, wymaganych przerw oraz
okresów odpoczynku, warunkując je właściwą organizacją pracy i odpowiednim systemem wynagradzania, uznając,
że skoro warunki te zostaną spełnione, przedsiębiorca nie będzie już miał interesu w naruszaniu tych norm przez
kierowców. Wskazując na powyższe argumenty NSA uznał za niewłaściwe twierdzenia skarżącej, zmierzające do



utożsamiania naruszenia nierejestrowania aktywności kierowcy za pośrednictwem urządzenia rejestrującego
z naruszeniem przez kierowcę czasu prowadzenia pojazdu, wymaganych przerw i okresów odpoczynków,
ustanowionych przecież w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drodze wszystkim jej użytkownikom.
W rozpoznawanej sprawie organy nie nałożyły kary pieniężnej za naruszenie przez kierowcę przepisów socjalnych,
lecz za nierejestrowanie aktywności kierowcy na urządzeniu rejestrującym. Kwestia naruszenia przepisów socjalnych
w ogólne nie pojawiła się w tej sprawie, tym bardziej nie jest zdaniem NSA zrozumiałe formułowanie w tym zakresie
zarzutu kasacyjnego.

Komentarz
Zgodnie z art. 92a ust. 1 TransDrogU odpowiedzialność za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu
drogowego ponosi podmiot wykonujący przewóz drogowy, czyli przedsiębiorca. Przepis ten stanowi podstawę
nałożenia administracyjnej kary pieniężnej. Odpowiedzialność administracyjna ma przy tym charakter obiektywny, co
oznacza, że kwestia zawinienia nie ma wpływu na obciążenie podmiotu odpowiedzialnością za dane naruszenie
przepisów. Artykuł 92b TransDrogU stanowi zaś o negatywnych przesłankach, o zwolnieniu z odpowiedzialności
przedsiębiorcy. Wyłączenie to dotyczy jednak tylko naruszenia przepisów o czasie prowadzenia pojazdów,
wymaganych przerwach i okresach odpoczynku. Oznacza to, że nie może mieć ono zastosowania do innych
przypadków naruszeń, nawet jeśli w efekcie prowadzą do naruszenia wskazanych przepisów.
Z powyższego wynika, że mimo iż niewątpliwie stosowanie urządzeń rejestrujących ma na celu kontrolę czasu
aktywności oraz czasu odpoczynku kierowcy, nadto zapis innych parametrów jazdy, a zatem ma bezpośredni
związek z przestrzeganiem czasu prowadzenia pojazdów i zachowaniem wymaganych przerw oraz okresów
wypoczynku – to nie wchodzi w zakres wyłączenia z art. 92b TransDrogU. Tym samym, zgodnie
z prezentowanym stanowiskiem NSA, nierejestrowanie za pomocą urządzenia rejestrującego wskazań w zakresie
prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi, nie stanowi naruszenia przepisów o czasie prowadzenia
pojazdów, wymaganych przerwach i okresach odpoczynku.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29.9.2020 r., II GSK 18/18