Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 6.11.2020 r. (II OZ 557/20, 
) podkreślił, że
zastosowanie przewidzianego w art. 44 § 4 KPA trybu doręczenia zastępczego i uznanie, iż doszło do
skutecznego doręczenia decyzji w sytuacji, gdy strona postępowania jej nie odebrała, może nastąpić jedynie
wtedy, gdy próby doręczenia tego rozstrzygnięcia dokonano na właściwy adres strony, czyli taki, który został
ustalony na podstawie wszystkich informacji możliwych do uzyskania przez organ administracji publicznej.
Z uzasadnienia WSA w Łodzi
WSA w Łodzi postanowieniem z 21.1.2020 r. (II SA/Łd 985/19, 
) odrzucił skargę P.D. (dalej: Skarżący) na
decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z września 2019 r. W uzasadnieniu ww. rozstrzygnięcia WSA
w Łodzi wskazał, że zaskarżoną decyzję doręczono Skarżącemu (w trybie art. 44 § 4 KPA w dniu 14.10.2019 r.
Decyzja zawierała prawidłowe pouczenie o terminie i sposobie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
W związku z tym trzydziestodniowy termin do wniesienia skargi upływał 13.11.2019 r. Tymczasem skarga
w niniejszej sprawie została wniesiona dopiero 12.12.2019 r., tj. z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 53 § 1
PostAdmU. Z tych względów WSA w Łodzi - na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 PostAdmU i art. 58 § 3 PostAdmU
odrzucił skargę.
Zażalenie Skarżącego
W zażaleniu na powyższe postanowienie Skarżący wniósł o jego uchylenie, dopuszczenie dowodu z dokumentu
w postaci zaświadczenia o zameldowaniu oraz o zasądzenie od organu kosztów postępowania wraz z kosztami
zastępstwa procesowego. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie:
• art. 42 § 1 KPA, poprzez błędne przyjęcie, że Skarżącemu prawidłowo doręczano pisma w toku postępowania na
adres zamieszkania, w sytuacji gdy adres, pod którym organ doręczał mu pisma w toku postępowania, w tym
zaskarżoną decyzję, takim adresem nie jest;
• art. 44 § 4 KPA, poprzez błędne zastosowanie i uznanie, że decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego
z września 2019 r., przesłana na ustalony przez organy administracyjne adres Skarżącego została mu doręczona
w drodze doręczenia zastępczego 14.10.2019 r., w sytuacji gdy Skarżący od 7.11.2016 r., nie przebywa pod
wskazanym adresem, bowiem jest zameldowany i zamieszkuje pod innym adresem, zaś decyzję odebrał osobiście
bezpośrednio od organu 15.11.2019 r.;
• art. 7, art. 77 oraz art. 80 w zw. z art. 39 KPA, poprzez brak podjęcia, pomimo wynikającego wprost z powołanych
przepisów obowiązku, jakichkolwiek czynności zmierzających do ustalenia prawidłowego adresu zamieszkania strony
postępowania, w tym całkowite pominięcie złożonej do akt sprawy prowadzonej przed Samorządowym Kolegium
Odwoławczym notatki Skarżącego, zawierającej wyjaśnienie odnośnie aktualnego adresu zamieszkania, a nadto
błędne przyjęcie, iż rzeczona decyzja została skutecznie doręczona Skarżącemu 14.10.2019 r., w sytuacji gdy
Skarżący odebrał ją dopiero 15.11.2019 r., co doprowadziło do bezpodstawnego odrzucenia skargi;
• art. 58 § 1 pkt 2 w zw. z art. 53 § 1 PostAdmU, poprzez niewłaściwe zastosowanie, a zarazem całkowicie dowolne
uznanie, że Skarżący wniósł skargę z uchybieniem terminu do jej wniesienia, podczas gdy skarga została złożona
w ustawowym, trzydziestodniowym terminie.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na wezwanie WSA w Łodzi w piśmie z 26.2.2020 r.
poinformowało, że „nie dysponuje notatką sporządzoną przez Skarżącego w dniu odbioru kserokopii zaskarżonej
decyzji (dotyczącą jego miejsca zamieszkania), gdyż taka notatka nie została przez niego sporządzona”.
Z uzasadnienia NSA
NSA uznał, że złożone zażalenie jest zasadne i w pierwszej kolejności wskazał na treść przepisów mających
znaczenie dla rozpatrywanej sprawy. Zgodnie z art. 53 § 1 PostAdmU, skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od
dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a. Powyższy
termin ma charakter terminu prekluzyjnego, co oznacza, iż sąd administracyjny uwzględnia jego upływ z urzędu i z tej
przyczyny, w razie jego przekroczenia, odrzuca wniesioną skargę na podstawie art. 58 § 1 pkt 2 PostAdmU.
W ocenie NSA należy podzielić stanowisko Skarżącego, zgodnie z którym w stanie faktycznym niniejszej sprawy nie
doszło do skutecznego doręczenia Skarżącemu zaskarżonej decyzji, a tym samym nie zaistniały podstawy do
odrzucenia skargi. Zdaniem NSA należy bowiem zauważyć, że w toku przedmiotowego postępowania
administracyjnego żadna przesyłka skierowana do Skarżącego nie została mu doręczona, w tym także



zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego. W związku z tym Skarżący nie miał żadnej wiedzy na
temat toczącego się wobec niego postępowania administracyjnego.
Następnie NSA podkreślił, że zastosowanie art. 44 § 4 KPA i uznanie, iż doszło do doręczenia decyzji
w sytuacji, gdy strona jej nie odebrała, może nastąpić jedynie wtedy, gdy próbę doręczenia dokonano na
właściwy adres strony. Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że organy
administracji publicznej przyjęły za aktualny adres wynikający z rejestru gruntów. Tymczasem, jak twierdzi Skarżący,
co wynika także z załączonego przez niego zaświadczenia z 7.11.2016 r., jest on zameldowany jest pod innym
adresem. Ponadto w aktach administracyjnych sprawy znajdują się kserokopie dokumentów (w tym m.in.: wniosek
Skarżącego o wydanie decyzji o warunkach zabudowy z kwietnia 2017 r., decyzja wydana na jego rzecz w lipcu 2017
r., pismo z 28.6.2018 r. Z. (...) sp. z o.o., w których jako adres do korespondencji dla Skarżącego wskazano właśnie
ten inny adres, nie zaś adres przyjęty przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, a wynikający z rejestru gruntów).
Na marginesie jedynie NSA wskazał, że w aktach niniejszej sprawy brak jest notatki, na którą powołuje się Skarżący
w złożonym zażaleniu.
Adres strony postępowania a dane z rejestru gruntów
NSA (w składzie orzekającym w niniejszej sprawie) stoi na stanowisku, zgodnie z którym w przypadku, gdy organ
oparł się na danych z rejestru gruntów i gdy wszelka korespondencja wystosowana do strony na adres z niego
wynikający, nie została podjęta przez stronę, w toku trwającego postępowania, a z akt sprawy wynika także inny
adres strony, to nie ma podstaw do przyjęcia fikcji prawnej doręczenia korespondencji. W ocenie NSA należy
podkreślić, że przepisy KPA nie zawierają co prawda szczególnych norm regulujących zasady ustalania
adresów stron postępowania, a w praktyce ustala się je na podstawie wszystkich informacji możliwych do
uzyskania przez organ, w tym również na podstawie ewidencji gruntów i budynków. Z przepisów prawa nie wynika
jednak, aby rejestr ten miał szczególne, nadrzędne znaczenie jako podstawa do ustalania adresów stron w celu
doręczenia im pism w postępowaniu administracyjnym. Nie wynika to ani z art. 21 ustawy z 17.5.1989 r. Prawo
geodezyjne i kartograficzne (t.j.: Dz.U. z 2020 poz. 2052, dalej: PrGeodKart), ani z art. 22 PrGeodKart, bowiem
znaczenie danych z ewidencji gruntów i budynków jest ograniczone do kwestii ściśle wskazanych w art. 21 ust. 1
PrGeodKart, lecz nie do doręczeń pism, które odbywa się na ogólnych zasadach z KPA (wyrok NSA z 28.8.2019 r. II
OSK 2002/18, 
). Następnie NSA stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie organy administracji publicznej nie
podjęły żadnych czynności zmierzających do ustalenia adresu Skarżącego, opierając się bezkrytycznie na danych
zawartych w ewidencji gruntów i budynków, pomijając znajdujące się w aktach sprawy dokumenty, mimo
okoliczności, iż wszelkie próby doręczeń w toku prowadzonego postępowania zakończyły się zwrotem
korespondencji.
Rozstrzygnięcie NSA
Mając na uwadze powyższe, NSA uznał, iż w niniejszej sprawie nie ziściła się przesłanka uznania doręczenia decyzji
za skuteczne w trybie art. 44 KPA. W konsekwencji powyższego stanowisko WSA w Łodzi, zgodnie z którym
zaskarżona decyzja została doręczona w 14.10.2019 r., a wywiedziona pismem Skarżącego z 12.12.2019 r. skarga
została wniesiona już po upływie ustawowego terminu, nie zasługiwało na podzielenie. Inna ocena zaistniałej
sytuacji, wobec opisanych wyżej okoliczności, oznaczałaby - zdaniem NSA - ograniczenie stronie postępowania
administracyjnego konstytucyjnego prawa do sądu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. W tym stanie
rzeczy NSA - na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 PostAdmU - orzekł o uchyleniu zaskarżonego
postanowienia.

Komentarz
W analizowanym rozstrzygnięciu NSA w sposób jednoznaczny stwierdził, że domniemanie doręczenia
zastępczego z art. 44 KPA nie ma zastosowania do pisma (tu: decyzji) błędnie zaadresowanego. Taka sytuacja
zaistniała w analizowanym stanie faktycznym. Przyjęcie fikcji prawnej doręczenia pisma oznacza, że za datę
doręczenia przesyłki z pismem, która ma szczególne znaczenie z punktu widzenia uprawnień procesowych strony
postępowania, uważa się dzień, w którym upłynął 14 dniowy termin do jego odbioru, zaś samo pismo pozostawia się
aktach sprawy. Takiego domniemania nie można jednak przyjąć i na jego podstawie ustalić daty doręczenia pisma,
a w konsekwencji daty upływu terminu do wniesienia środka zaskarżenia, gdy w sprawie nie ustalono właściwego
i aktualnego adresu strony postępowania, na co zwrócił uwagę NSA.

Postanowienie NSA z 6.11.2020 r., II OZ 557/20