Inwestycja prywatna może być inwestycją celu publicznego
Kategoria: Prawo administracyjne
Tematyka: inwestycja prywatna, inwestycja celu publicznego, lokalizacja inwestycji, PlanZagospU, GospNierU, decyzja sądu, WSA Rzeszów
Z przepisu art. 2 pkt 5 PlanZagospU nie wynika możliwość stopniowania znaczenia lokalnego, ponadlokalnego czy krajowego inwestycji. Nie każde zamierzenie inwestycyjne realizujące cele wymienione w art. 6 pkt 1 – 10 GospNierU stanowi automatycznie inwestycję celu publicznego. W niniejszej sprawie SKO potwierdziło, że planowane przedsięwzięcie będzie służyło społeczności lokalnej, ale tylko pośrednio i nieznacznie.
Z przepisu art. 2 pkt 5 PlanZagospU nie wynika możliwość stopniowania znaczenia lokalnego, ponadlokalnego czy krajowego inwestycji. Nie wynika z niego także, iż interes prywatnego podmiotu w jej realizacji, także gospodarczy, wyklucza uznanie jej za spełniającą warunki z art. 2 pkt 5 PlanZagospU. Nie każde zamierzenie inwestycyjne realizujące cele wymienione w art. 6 pkt 1 – 10 GospNierU stanowi automatycznie w każdym przypadku inwestycję celu publicznego, gdyż konieczne jest jeszcze, aby spełniało ono warunki przewidziane w art. 2 pkt 5 PlanZagospU. Stan faktyczny Przedmiotem kontroli sądowej była decyzja SKO utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy wydaną w przedmiocie ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego. Wnioskiem z 1.2021 r. Spółka zwróciła się do Wójta Gminy z wnioskiem o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego, polegającej na budowie linii kablowej nN w celu przyłączenia punktu informacyjnego na działce nr 52/8, przyłączenia domku myśliwskiego na działce nr 52/9 oraz przyłączenia budynku punktu informacyjnego na działce nr 52/9 w miejscowości X z linii nN, na działkach nr 19/1, 51, 52/5, 52/8 i 529 w miejscowości X. Wójt Gminy odmówił ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego dla wnioskowanego przedsięwzięcia. Zdaniem organu i instancji, inwestor nie wykazał, że planowana inwestycja stanowi inwestycję celu publicznego o charakterze chociażby lokalnym (gminnym) w rozumieniu art. 6 pkt 2 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1990 ze zm.; dalej: GospNierU). Po rozpoznaniu odwołania Spółki SKO utrzymało w mocy opisana wyżej decyzję Wójta Gminy. Podzielając w całości stanowisko organu I instancji Kolegium podało, że planowane przedsięwzięcie będzie służyć jedynie skarżącemu lub Spółce czy Fundacji w celach stricte związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, a społeczności lokalnej jedynie pośrednio i nieznacznie. W ocenie organu odwoławczego, już samo to stwierdzenie jest wystarczające do uznania decyzji Wójta za zgodną z przepisami prawa. Inwestycja o znaczeniu lokalnym? W skardze do WSA Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, zarzucając decyzji m.in. naruszenie art. 7, art. 77 § 1 i 4 oraz art. 107 § 3 w zw. z art. 140 KPA poprzez brak przeprowadzenia niezbędnych czynności dowodowych dla wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, co doprowadziło do błędnego przyjęcia, że inwestycja - pomimo realizacji celu publicznego w rozumieniu art. 6 GospNierU – nie ma znaczenia co najmniej lokalnego. WSA w Rzeszowie rozpoznał skargę Spółki na decyzję SKO w przedmiocie odmowy ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego i uchylił decyzje obu instancji wydane w sprawie. Stanowisko WSA w Rzeszowie Sąd doszedł do przekonania, że zaskarżona decyzja i poprzedzająca ja decyzja organu I instancji winny zostać wyeliminowane z obrotu prawnego. Zgodnie z ogólną zasadą wynikającą z art. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27.3.2003 r.(t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 741; dalej: PlanZagospU) ustalenie przenaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji, przy czym lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, zaś sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy (ust. 2). Stosownie do treści art. 2 pkt 5 PlanZagospU przez inwestycję celu publicznego rozumie się działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 GospNierU. Wśród celów wskazanych w art. 6 GospNierU ustawodawca wymienił w pkt 2: budowę i utrzymanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń. Zasadniczy zarzut skargi dotyczy charakteru przedmiotowego zamierzenia inwestycyjnego. Organy przyjęły, że budowa linii kablowej niskiego napięcia oświetlenia drogowego (ulicznego) jest klasyfikowana jako inwestycja celu publicznego na podstawie art. 6 pkt 2 GospNierU. Nie każda jednak inwestycja stanowiąca realizację celów, o których mowa w art. 6 GospNierU jest inwestycją celu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 5 PlanZagospU a to dlatego, że nie każde przedsięwzięcie kwalifikowane jako cel publiczny jest inwestycja o znaczeniu lokalnym lub ponadlokalnym. Znaczenie lokalne lub ponadlokalne danej inwestycji należy powiązać z urzeczywistnieniem konkretnego interesu publicznego, istotnego dla zbiorowości, przynamniej na poziomie lokalnym (por. wyrok NSA z 18.5.2016 r., II OSK 1529/15)., . Kryterium istotnego interesu publicznego Choć budowa przewodów i urządzeń służących m.in. do przesyłania energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, mieści się w katalogu celów publicznych, o którym mowa w art. 6 GospNierU, to jednak nie można przyjmować automatycznie, ze każda inwestycja związana z tego rodzaju budową służy celom publicznym - interesowi publicznemu. Istotą inwestycji celu publicznego jest bowiem jej nakierowanie na urzeczywistnienie interesu publicznego, istotnego dla zbiorowości, przynajmniej na poziomie lokalnym. Inwestor powołujący się na cel publiczny powinien być gotowy na wykazanie, że jego realizacja nie stanowi zaspokojenia interesu prywatnego - indywidualnego bądź grupowego. Sam fakt, że przedmiotowa inwestycja ma na celu przyłączenie do sieci energetycznej nieruchomości należącej do jednego podmiotu me przesądza jeszcze tego, że nie można jej zakwalifikować jako inwestycji celu publicznego. Skarżący twierdził, że linia energetyczna będzie zasilać między innymi budynki gospodarcze spółki cywilnej Zarząd Dóbr, prowadzącej działalność rybacką, rolniczą, przetwórczą oraz turystyczną i te formy działania Spółki oraz Fundacji mają charakter ponadlokalny, gdyż służą wsparciu gospodarczemu i kulturowemu gmin powiatu lubaczowskiego. SKO (podzielając w tej mierze stanowisko Wójta Gminy) stanęło jednak na stanowisku, że planowane przedsięwzięcie służyć będzie jedynie odwołującemu lub Spółce czy Fundacji w celach stricte gospodarczych a społeczności lokalnej. Sąd co do zasady podzielił tezę SKO, iż nie każde zamierzenie inwestycyjne realizujące cele wymienione w art. 6 pkt 1 – 10 GospNierU stanowi automatycznie w każdym przypadku inwestycję celu publicznego, gdyż konieczne jest jeszcze, aby spełniało ono warunki przewidziane w art. 2 pkt 5 PlanZagospU. Należy ustalić, że projektowana inwestycja spełnia łącznie przesłanki określone w powołanych wyżej przepisach, aby można było stosować regulacje prawne właściwe dla lokalizacji inwestycji celu publicznego. W niniejszej sprawie SKO potwierdziło już w decyzji, iż planowane przedsięwzięcie będzie służyło społeczności lokalnej, ale tylko pośrednio i nieznacznie. Przyznało więc, że planowane zamierzenie inwestycyjne spełnia warunki z art. 2 pkt 5 PlanZagospU. Z powołanego przepisu art. 2 pkt 5 PlanZagospU nie wynika możliwość stopniowania znaczenia lokalnego, ponadlokalnego czy krajowego inwestycji. Nie wynika z niego także, iż interes prywatnego podmiotu w jej realizacji, także gospodarczy, wyklucza uznanie jej za spełniającą warunki z art. 2 pkt 5 PlanZagospU. Wręcz przeciwnie. Końcowy passus tego przepisu „bez względu na status podmiotu (...), źródła finansowania”, wskazuje na wolę ustawodawcy o uznaniu inwestycji za inwestycję celu publicznego także jeżeli ma ona być elementem strategii biznesowej inwestora, a jej zrealizowanie będzie służyło także społeczności, co najmniej lokalnej. Komentarz Orzeczenie odnosi się do ważnego praktycznego problemu wydawania decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, a to kwestii oceny w jakiej sytuacji mamy do czynienia właśnie z taką inwestycją o znaczeniu publicznym. WSA w Rzeszowie dokonując wykładni przepisów prawa, wyraźnie wskazał, że o publicznym charakterze inwestycji nie decyduje okoliczność wyłącznie 100% wykorzystania inwestycji na cel publiczny. Jeżeli planowane przedsięwzięcie będzie służyło społeczności lokalnej nawet pośrednio i nieznacznie, to uznać je należy na inwestycję celu publicznego. WSA w Rzeszowie w omawianej sprawie nie przesądził jednakże o obowiązku wydania decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego – szereg okoliczności faktycznych koniecznych do wyjaśnienia spowodowało konieczność skierowania sprawy do ponownego rozpoznania przez organ I instancji. Wyrok WSA w Rzeszowie z 20.1.2021 r., II SA/Rz 1017/20,
Orzeczenie dotyczy ważnego problemu wydawania decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. WSA w Rzeszowie wskazał, że o charakterze publicznym inwestycji nie decyduje wyłącznie jej przeznaczenie na cele publiczne. Jeśli inwestycja będzie służyła społeczności lokalnej nawet pośrednio i nieznacznie, należy uznać ją za inwestycję celu publicznego.