Wpis do ewidencji prowadzonej przez komendanta wojewódzkiego Policji stanowi czynność materialną,
o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 PostAdmU, a zatem przysługuje od niej prawo wniesienia skargi do WSA,
kwestie te podlegają wobec tego odrębnej kontroli sądowej. W konsekwencji w postępowaniu o skierowanie
na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji starosta nie jest uprawniony do ustalania, czy liczba punktów podana
w zawiadomieniu przez komendanta Policji została ustalona prawidłowo, a tym bardziej do obniżania liczby
punktów.
Stan faktyczny
NSA oddalił skargę kasacyjną R.M. od wyroku WSA w Poznaniu z 4.7.2018 r., II SA/Po 304/18, 
 w sprawie ze
skargi R.M. na decyzję SKO w przedmiocie skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania
pojazdami.
W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wyjaśnił, że postępowanie w sprawie zostało wszczęte na wniosek
Komendanta Wojewódzkiego Policji (dalej: KWP) z 12.10.2012 r., w związku z przekroczeniem przez skarżącego
limitu punktów karnych, albowiem skarżący otrzymał łącznie 25 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego.
Decyzją z 11.2013 r. Starosta skierował skarżącego na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami
w zakresie prawa jazdy kategorii A i B oraz nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Podstawą prawną
decyzji był przepis art. 114 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z 20.6.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz.
1137, aktualnie: t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 450 ze zm., dalej: PrDrog) oraz art. 49 ust. 1 pkt 2 ustawy z 5.1.2011 r.
o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151 ze zm., aktualnie: t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1212, dalej:
KierujPojU), a także art. 108 § 1 KPA.
Rozstrzygnięcie to zostało utrzymane w mocy decyzją SKO. W uzasadnieniu Kolegium wyjaśniło, że skarżący
w okresie od 8.1.2012 r. do 10.10.2012 r. wielokrotnie naruszał przepisy ruchu drogowego, otrzymując z tego tytułu
łącznie 25 punktów karnych. Bez znaczenia była okoliczność, że przed udaniem się na dodatkowe szkolenie,
w ewidencji nie zostało jeszcze odnotowane 10 punktów karnych za wykroczenie, jakiego skarżący dopuścił się
w 10.10.2012 r. Nie było bowiem możliwości zmniejszenie liczby punktów wobec osoby, która przed jego
rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu
przekroczyła lub przekroczyłaby 24, zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z 25.4.2012
r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 488, dalej:
rozporządzenie, dziś już nieobowiązujące).
Sąd I instancji ocenił, że skarga na decyzję Kolegium nie jest zasadna.
W skardze kasacyjnej skarżący zaskarżył wyrok Sądu I instancji w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania WSA w Poznaniu.
W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że skarżący mając informację o istnieniu możliwości zmniejszenia
liczby punktów karnych w wyniku odbycia dodatkowego szkolenia, przewidzianego przepisem art. 130 ust. 3 PrDrog,
zgłosił gotowość jego odbycia, które ostatecznie odbył 11.10.2012 r. Jako, że skarżący miał świadomość tego, iż do
skutecznego odbycia szkolenia dodatkowego i odpowiedniego zmniejszenia liczby punktów karnych konieczne jest,
aby w dniu odbycia szkolenia nie przekroczyć liczby 24 punktów karnych, a jednocześnie w dniu 10.10.2012 r.
w godzinach popołudniowych w miejscowości L. został ukarany mandatem za przekroczenie przepisów ruchu
drogowego, tego samego dnia skarżący udał się do komisariatu Policji mieszczącego się w P., aby ustalić aktualnie
posiadaną liczbę punktów karnych. Skarżący otrzymał informację o 15 punktach karnych widniejących w jego
ewidencji i tym samym miał prawo oczekiwać, że może odbyć zaplanowane wcześniej szkolenie ze skutkiem
zmniejszenia liczby przypisanych mu punktów. Skarżący działał w zaufaniu do rzetelnego prowadzenia ewidencji
punktów karnych przez odpowiednie organy administracji publicznej i prawdziwości oraz aktualności danych
ujawnionych w tej ewidencji. Co więcej, funkcjonariusz Policji, który ukarał skarżącego 10.10.2012 r. mandatem
poinformował go, że punkty związane z danym przekroczeniem są automatycznie wprowadzane do ewidencji.
Skarżący, uzyskawszy uprzednio informację o aktualnej liczbie posiadanych punktów karnych przystąpił do odbycia
dodatkowego szkolenia. W związku z powyższym skarżący oczekiwał, że w wyniku odbytego w dniu 12.10.2012 r.
dodatkowego szkolenia jego ewidencja zostanie zmniejszona o 6 punktów karnych i wyniesie 9 punktów karnych.
Dopisanie dodatkowych 10 punktów karnych tytułem wykroczenia popełnionego w dniu 10.10.2012 r. nie mogło



zatem skutkować przekroczeniem przez skarżącego limitu 24 punktów karnych, bowiem suma nałożonych na niego
punktów powinna wynieść 19.
W ocenie skarżącego kasacyjnie Sąd I instancji nie dostrzegł, że przepis wykonawczy wykracza poza granice
ustawowego upoważnienia wynikającego z art. 130 ust. 4 PrDrog, bowiem wprowadza warunek nieznany ustawie
PrDrog, ograniczający skarżącemu w sposób zupełnie pozaustawowy możliwość zmniejszenia liczby punktów
karnych przez odbycie dodatkowego szkolenia przewidzianego w art. 130 ust. 3 PrDrog Niezgodność przepisu
rozporządzenia z rozważanym przepisem PrDrog winna doprowadzić Sąd I instancji do uwzględnienia skargi
skarżącego, bowiem decyzja została wydana niezasadnie.
Wyrok NSA
W pierwszej kolejności Sąd zwrócił stronie skarżącej uwagę na relację, jaka zachodzi między postępowaniem
dotyczącym skierowania osoby posiadającej prawo jazdy na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji w trybie art. 114 ust.
1 pkt 1 lit. b). PrDrog, a postępowaniem dotyczącym weryfikacji prawidłowości przypisania kierującemu punktów
prawnych i prawidłowości odmowy usunięcia takich punktów z ewidencji. W tym zakresie, w stanie prawnym
mającym zastosowanie w sprawie, istnieje rozdział kompetencji. Decyzję o skierowaniu na podstawie art. 114 ust. 1
pkt 1 lit. b). PrDrog wydaje starosta, na wniosek KWP. Ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu
drogowego prowadzi natomiast organ Policji, której organ rozstrzyga o wpisaniu do ewidencji punktów za określone
naruszenia i usunięciu tych punktów. Starosta jest zobowiązany wydać decyzję o skierowaniu na kontrolne
sprawdzenie kwalifikacji w stosunku do osoby, która przekroczyła liczbę 24 punktów za naruszenia, nie jest natomiast
organem uprawnionym do weryfikowania, czy liczba przypisanych punktów jest prawidłowa i czy winno dojść (i kiedy)
do ich usunięcia. W tym zakresie kompetencje przysługują organowi Policji. Ugruntowany jest przy tym
w orzecznictwie pogląd, że wpis do ewidencji prowadzonej przez KWP stanowi czynność materialną, o której mowa
w art. 3 § 2 pkt 4 PostAdmU, a zatem przysługuje od niej prawo wniesienia skargi do WSA, kwestie te podlegają
wobec tego odrębnej kontroli sądowej. W konsekwencji w postępowaniu o skierowanie na kontrolne sprawdzenie
kwalifikacji starosta nie jest uprawniony do ustalania, czy liczba punktów podana w zawiadomieniu przez komendanta
Policji została ustalona prawidłowo, a tym bardziej do obniżania liczby punktów.
Okoliczności te zostały dostrzeżone przez skarżącego w toku postępowania przed Sądem I instancji, albowiem na
jego wniosek postępowanie zostało zawieszone do czasu rozpoznania odrębnie wniesionej skargi na czynność KWP
o odmowie dokonania zmiany w ewidencji punktów karnych. Ze względu na prejudycjalny charakter rozstrzygnięcia
w sprawie ze skargi na czynność Komendanta, Sąd I instancji zawiesił postępowanie, a następnie podjął je po
prawomocnym zakończeniu postępowania dotyczącego czynności Komendanta. Kwestia liczby punktów
i skuteczności odbytego szkolenia została zatem prawomocnie rozstrzygnięta wyrokiem NSA z 21.3.2018 r., I OSK
1169/16, 
. W wyroku tym przesądzono, że szkolenie odbyte przez skarżącego 11.10.2012 r., po przypisaniu
mu w 10.10.2012 r. kolejnych 10 punktów karnych, nie mogło odnieść skutku w postaci obniżenia ich liczby.
Wobec prawidłowego ustalenia okoliczności faktycznych, nie może odnieść skutku zarzut niewłaściwego
zastosowania art. 130 ust. 3 PrDrog i § 8 ust. 4 rozporządzenia. Skutek odbycia szkolenia w postaci obniżenia liczby
punktów nie leży w kompetencji organu orzekającego o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji, podstawą
decyzji wydanych w sprawie nie był przepis art. 130 ust. 3 PrDrog, a zmniejszenia liczby punktów nie mógł dokonać
starosta, zaś prawidłowość stanowiska KWP w sprawie liczby punktów przypisanych skarżącego została
potwierdzona w prawomocnym wyroku.

Komentarz
Wyrok NSA wskazuje na rozdzielność kompetencji Policji i Starosty w sprawach dotyczących ogólnie uprawnień do
kierowania pojazdami. Przypisanie punktów i ujęcie ich w ewidencji to czynność dokonywana przez KWP
i podlegająca odrębnego zaskarżeniu. Całkowicie czymś innym jest działanie Starosty podejmowane w ramach
decyzji o skierowaniu na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami. Pomiędzy tymi sprawami
zachodzi jednakże związek, uzasadniający zawieszenie postępowania w zakresie oceny decyzji Starosty do czasu
ustalenia kwestii poprawności przypisania punktów w ewidencji.

Wyrok NSA z 26.4.2021 r., I OSK 3853/18,