Pomoc Prawna Online
Pomoc Prawna Online

Nowa punktacja czasopism naukowych

Kategoria: Prawo administracyjne

Tematyka: Ministerstwo Edukacji Narodowej, nowa punktacja czasopism naukowych, lista osób zaangażowanych, dokumentacja z konsultacji, polityka naukowa, ewaluacja jakości działalności naukowej

Ministerstwo Edukacji Narodowej musi udostępnić informacje publiczną dotyczące osób zaangażowanych w opracowanie nowej punktacji czasopism naukowych. Skarga skierowana do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dotyczyła udostępnienia listy osób biorących udział w procesie oraz informacji o dokumentacji z konsultacji. Sąd zobowiązał Ministra do rozpatrzenia wniosków, uznając istotność tych informacji dla polityki naukowej państwa.

 

Minister Edukacji Narodowej musi udostępnić jako informację publiczną wykaz osób biorących wprost lub
pośrednio w przygotowaniu nowej punktacji czasopism wraz z ich stopniami naukowymi i afiliacjami oraz
wskazać, czy z przeprowadzonych konsultacji sporządzono dokumentację – uznał Wojewódzki Sąd
Administracyjny w Warszawie.
Wniosek o udzielenie informacji
A.B. zwrócił się z kilkoma pytaniami wnioskując o udostępnienie informacji publicznej obejmującej m.in. listę 70 osób
biorących wprost lub pośrednio w przygotowaniu nowej punktacji czasopism wraz z ich stopniami naukowymi oraz
afiliacjami (pytanie nr 3); informację czy z konsultacji przeprowadzonych drogą telefoniczną, kontaktów osobistych
oraz poczty elektronicznej sporządzono jakąś dokumentację (pytanie nr 6); informację o metodyce zastosowanej przy
przeliczaniu na punkty oceny czasopism kryteriów takich jak: wierność właściwemu celowi badań naukowych jakim
jest poznawanie prawdy i jej obrona w kulturze, siła oddziaływania czasopism we właściwych dla nich dziedzinach
badań, związek z kulturą narodową, rola w umacnianiu tożsamości cywilizacyjnej kultury polskiej (pytanie nr 7).
Organ stwierdził, że lista osób biorących udział w przygotowaniu nowej punktacji nie posiada waloru informacji
publicznej, odnosi się do treści dokumentów wewnętrznych. W zakresie pytania nr 6 stwierdzono, że żądana
informacja nie ma charakteru informacji publicznej, gdyż są to kwestie związane z wewnętrznym funkcjonowaniem
organu administracyjnego, z techniczną realizacją zadań, a nie z jego "zewnętrzną" działalnością skierowaną do
podmiotów pozostających poza strukturami administracji publicznej. Organ stwierdził też, że stosowana metodyka
przeliczenia na punkty oceny czasopisma jest rezultatem klasycznego pojmowania nauki i jej roli w życiu
społecznym, przy uwzględnieniu niewymiernego liczbowo czynnika jakim jest: wierność celowi badań naukowych;
siła oddziaływania czasopism we właściwych dla nich dziedzinach badań; związek z kulturą narodową; rola
w umacnianiu tożsamości cywilizacyjnej kultury polskiej. Kryteria te wynikają z głównego celu działalności
ministerstwa, jakim jest rozwój nauki polskiej.
Zarzuty skargi
A.B. wniósł skargę na bezczynność organu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie stwierdzając,
że organ przedstawił informację inną niż ta, na którą odpowiedzi oczekuje, a w przypadku ostatniego pytania udzielił
informacji wymijającej, lakonicznej i niemerytorycznej, co sprawia w ogóle nie udzielił odpowiedzi. Zdaniem
skarżącego wykaz osób biorących udział w przygotowaniu nowej punktacji ma istotne znaczenie dla wdrażania
polityki naukowej państwa. Zawartość tego wykazu i punktacja przyznana poszczególnym czasopismom
i wydawnictwom, ma bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie polskiej nauki sensu largo. Celem pytania nr 6 nie
było uzyskanie dokumentacji z konsultacji, a samej informacji, czy taka dokumentacja została sporządzona. Zdaniem
skarżącego, kryteria oceny i przyznawania punktacji wskazane w pytaniu nr 7 są nieostre, niejednoznaczne i nie
sposób odczytać ich rzeczywistego znaczenia, zaś organ powtórzył te same kryteria, o których wyjaśnienie wnosił.
Stanowisko Sądu
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zobowiązał Ministra Edukacji i Nauki do rozpoznania punktów
3 i 6 wniosku skarżącego. Jak wyjaśniono, informacją publiczną jest treść dokumentów, wystąpień, opinii
i ocen dokonywanych przez podmioty zobowiązane do ich udostępnienia, bez względu na to do kogo są
kierowane, kto je wytworzył oraz jakiej sprawy dotyczą. Ważne jest by wskazane dokumenty służyły
realizowaniu przez organ zadań publicznych (zob. wyrok WSA w Warszawie z 21.6.2017 r., II SAB/Wa 90/17,
). Zdaniem Sądu lista osób biorących udział w przygotowaniu nowej punktacji jest informacją o sprawach
publicznych, które mają związek z funkcjonowaniem państwa i realizacją zadań publicznych. Zawartość wykazu
wydawnictw i punktacja przyznana poszczególnym czasopismom i wydawnictwom ma bezpośrednie przełożenie na
ewaluację jakości działalności naukowej i ewaluację jakości kształcenia. Minister jako osoba odpowiedzialna za
politykę naukową państwa, przy wyborze poszczególnych osób do tego kluczowego dla rozwoju polskiej nauki
gremium, powinien kierować się nadrzędnym kryterium sprawnej realizacji tejże polityki państwa i powierzonych mu
zadań publicznych. W uzasadnieniu wyroku podkreślono, że realizacja polityki naukowej państwa ma
znaczenie nie tylko dla rozwoju nauki, czy realizacji wolności badań naukowych, lecz również dla rozwoju
gospodarki państwa i dobra ogółu społeczeństwa, które może korzystać z osiągnięć w dziedzinie nauki. Ma
też bezpośrednie, istotne, znaczenie dla każdego naukowca w Polsce, gdyż od publikacji w określonych
czasopismach zależy uzyskana punktacja oraz ocena pracownika naukowego z punktu widzenia jego
stosunku pracy z każdą uczelnią wyższą w Polsce.





W zakresie pytania 6 Sąd zaznaczył, że celem tego pytania było uzyskanie samej informacji, czy taka dokumentacja
została sporządzona. Informacja na temat istnienia notatek jest informacją publiczną, ponieważ wskazuje na
przebieg procedury oceny wydawnictw, czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji
międzynarodowych i przyznawania im punktacji, która ma swoje umocowanie w przepisach prawa
powszechnie obowiązującego i z samej swojej natury ma charakter publiczny. Istnienie dokumentacji
z konsultacji wskazuje na sformalizowany lub niesformalizowany charakter procedury oceny wydawnictw
czasopism naukowych. Procedura ta w niebagatelny sposób oddziałuje na sferę publiczną - rozwój szeroko
rozumianej nauki polskiej, jak również na wolność badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników. Organ
w odpowiedzi na pytanie 6, zawarł informacje inne niż te, o które zapytano we wniosku.
Jednocześnie Sąd oddalił skargę w zakresie odpowiedzi na pytanie 7 wniosku. Wbrew twierdzeniom skarżącego,
organ udzielił odpowiedzi co do zastosowanej metodyki przeliczenia na punkty oceny czasopisma. Wniosek
o udzielenie informacji publicznej nie może zmierzać do kwestionowania żądanych informacji i nie może być próbą
nawiązania polemiki. Informacje publiczne odnoszą się bowiem do pewnych danych, nie są zaś środkiem ich
kwestionowania. W rezultacie polemika z treścią odpowiedzi lub wskazywanie na nietrafność przyjętych kryteriów, nie
należy do zakresu objętego ustawą z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2176).
Wyrok WSA w Warszawie z 7.7.2021 r., II SAB/Wa 278/21, 








 

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nakazał Ministrowi Edukacji i Nauki analizę wniosków dotyczących udostępnienia informacji publicznej o nowej punktacji czasopism naukowych. Sąd potwierdził, że lista osób zaangażowanych w proces opracowania punktacji oraz dokumentacja z konsultacji są istotne dla polityki naukowej państwa i ewaluacji jakości działalności naukowej.