W postanowieniu z 25.8.2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał stanowisko ugruntowane tak
w doktrynie, jak i w orzecznictwie administracyjnym, zgodnie z którym warunkiem dopuszczalności
wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego oddalającego skargę jest
wcześniejsze złożenie wniosku o sporządzenie jego uzasadnienia na piśmie. Jednocześnie NSA wskazał, że
brak wystąpienia z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku stanowi „inną przyczynę”
niedopuszczalności skargi kasacyjnej, uzasadniającą jej odrzucenie na podstawie z art. 178 PostAdmU
i podkreślił, że wskazana przyczyna nie ma charakteru braku formalnego, który mógłby zostać uzupełniony.
Z uzasadnienia wyroku WSA w Lublinie
Wyrokiem z 14.10.2020 r., I SA/Lu 40/20, 
 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, w sprawie ze skargi
B.W. (dalej: Skarżąca) i M.W. (dalej: Skarżący), na decyzję Naczelnika Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego
w Białej Podlaskiej (dalej: Organ odwoławczy) z 5.11.2019 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób
fizycznych za 2013 r., na podstawie art. 151 ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: PostAdmU) oddalił skargę.
Zaskarżoną decyzją Organ odwoławczy, po rozpatrzeniu sprawy z odwołania Skarżących od decyzji Naczelnika
Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej, działającego jako organ pierwszej instancji, określającej
zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2013 r., utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej
instancji. Organ pierwszej instancji przeprowadził bowiem kontrolę dotyczącą podatku dochodowego od osób
fizycznych za 2013 r., w której wyniku ustalił, iż w złożonym zeznaniu podatkowym PIT-36 (dochód z pozarolniczej
działalności gospodarczej osiągnięty w firmie: Usługi Transportowe M.W.) Skarżący zadeklarowali, że w 2013 r. tylko
Skarżący uzyskiwał przychody i ponosił koszty ich uzyskania. W zeznaniu tym nie zadeklarowano natomiast żadnych
przychodów Skarżącej. Kontrola została zakończona wynikiem kontroli z 22.2.2019 r. stwierdzającym
nieprawidłowości (doręczonym pełnomocnikowi Skarżących 7.3.2019 r.). Zdaniem organu pierwszej instancji,
Skarżący w 2013 r., w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, nieprawidłowo ujął w kosztach uzyskania
przychodu wydatki z tytułu 451 faktur VAT, rzekomo wystawionych przez stacje paliw sieci (...) S.A. i w konsekwencji
nieprawidłowo ustalił dochód z prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie usług transportowych.
Udowodniono bowiem, że powyższe faktury zostały podrobione i nie dokumentują wydatków poniesionych przez
Skarżącego. Powyższych wydatków nie uznano za koszty uzyskania przychodów. Uwzględniając dokonane ustalenia
organ pierwszej instancji decyzją – zastępującą nieprawidłowe zeznanie podatkowe i w ten sposób przywracającą
stan zgodny z prawem – skorygował zeznanie Skarżących za 2013 r. w ten sposób, że nie uwzględnił ujętych
w kosztach uzyskania przychodów wydatków w wysokości (...) zł, wynikających z fikcyjnych faktur VAT, ustalił koszty
uzyskania przychodów w wysokości (...) zł i określił zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za
2013 r. w wysokości (...) zł.
Skarga kasacyjna do NSA
4.2.2021 r. wpłynęła skarga kasacyjna Skarżących sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika.
WSA w Lublinie, odrzucając skargę kasacyjną Skarżących, już na samym wstępie wyjaśnił, że warunkiem
dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego
oddalającego skargę jest wcześniejsze złożenie wniosku o sporządzenie jego uzasadnienia na piśmie.
Powyższe wynika z art. 173 § 2 PostAdmU, zgodnie z którym skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator,
Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców lub Rzecznik Praw Dziecka po
doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem. Stosownie zaś do art. 142 § 1 PostAdmU, odpis wyroku
z uzasadnieniem sporządzonym z urzędu doręcza się każdej stronie. Natomiast art. 142 § 2 PostAdmU stanowi, iż
jeżeli uzasadnienie wyroku zostało sporządzone na wniosek strony, odpis wyroku z uzasadnieniem doręcza się tylko
tej stronie, która złożyła wniosek. W praktyce oznacza to więc, że w sytuacji wniesienia skargi kasacyjnej bez
wcześniejszego wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku ze strony podmiotu, który wnosi ten środek
odwoławczy, taka skarga kasacyjna podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna. Opisana wyżej sytuacja
zaistniała w rozpatrywanej sprawie, w odniesieniu do skargi kasacyjnej Skarżącej, która – w przeciwieństwie do
Skarżącego – nie złożyła wniosku o sporządzenie uzasadnienia wydanego w niniejszej sprawie wyroku.
Mając powyższą okoliczność na uwadze WSA w Lublinie stwierdził, że skarga kasacyjna Skarżącej jest, w świetle
treści przywołanych przepisów, niedopuszczalna i podlega, na podstawie art. 178 PostAdmU, odrzuceniu.
Zażalenie na postanowienie WSA w Lublinie




Pełnomocnik Skarżących wniósł zażalenie na powyższe postanowienie i zaskarżył je w całości, zarzucając
naruszenie prawa procesowego, tj. art. 173 § 2 PostAdmU w zw. z art. 32 PostAdmU i art. 142 § 1 i 2 PostAdmU
poprzez uznanie, że wniesiona skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w stosunku do Skarżącej, ponieważ nie
złożyła ona wniosku o uzasadnienie wyroku WSA w Lublinie, podczas, gdy wniosek taki złożył pełnomocnik obu
Skarżących, będących małżonkami. Wskazując powyższą argumentację wniesiono o uchylenie zaskarżonego
postanowienia i przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Z uzasadnienia postanowienia NSA
NSA uznał, że przedmiotowe zażalenie jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu. Dla uzasadnienia zajętego
stanowiska powołał się w pierwszej kolejności na treści przepisów proceduralnych, znajdujących zastosowanie do
ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego.
NSA wskazał, że zgodnie z art. 177 § 1 PostAdmU, skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony
wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.
Następnie NSA wyjaśnił, że z brzmienia tego przepisu wynika, iż skarga kasacyjna nie może być skutecznie
wniesiona bez uprzedniego złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku wojewódzkiego sądu
administracyjnego oddalającego skargę, bowiem termin do wniesienia skargi kasacyjnej rozpoczyna bieg od
dnia doręczenia stronie, która złożyła taki wniosek, odpisu wyroku z uzasadnieniem. Innymi słowy – jak
wyjaśnił NSA – strona postępowania, która w przypadku wyroku oddalającego skargę, nie wystąpiła
z wnioskiem o uzasadnienie tego wyroku, nie może skutecznie wnieść skargi kasacyjnej nawet w sytuacji,
gdy orzeczenie to zostało uzasadnione i doręczone na wniosek innej strony tego postępowania. Zdaniem
NSA, z przepisu tego wynika zatem w sposób jednoznaczny, że warunkiem skutecznego wniesienia skargi
kasacyjnej jest uprzednie otrzymanie uzasadnienia wyroku.
Mając powyższe na uwadze, NSA wskazał także przyczyny odrzucenia skargi kasacyjnej i w tym kontekście zwrócił
uwagę na art. 178 PostAdmU, zgodnie z którym wojewódzki sąd administracyjny odrzuci na posiedzeniu niejawnym
skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę
kasacyjną, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. Z tego powodu brak wystąpienia
z wnioskiem o sporządzenie uzasadnienia wyroku przez skarżącą stanowi „inną przyczynę”
niedopuszczalności skargi kasacyjnej, uzasadniającą jej odrzucenie na podstawie z art. 178 PostAdmU.
Jednocześnie NSA podkreślił, że wskazana przyczyna nie ma charakteru braku formalnego, który mógłby zostać
uzupełniony.
Przenosząc powyższe rozważania na temat zasad wniesienia i rozpatrzenia skargi kasacyjnej, w tym także przyczyn
odrzucenia przedmiotowego pisma przez wojewódzki sąd na administracyjny, na grunt rozpoznawanej sprawy,
należy – zdaniem NSA – zauważyć, że w aktach niniejszej sprawy znajduje się wniosek pełnomocnika
o sporządzenie uzasadnienia wyroku złożonego wyłącznie w imieniu Skarżącego. Wynika to zarówno z części
wstępnej przedmiotowego wniosku, jak również z samej jego treści, w której wskazano, że pełnomocnik działa
w imieniu i na rzecz (jedynie) Skarżącego.
W powyższych okolicznościach faktycznych sprawy, a także mając na uwadze obowiązujący i istotny dla niniejszej
sprawy stan prawny, NSA uznał, iż skoro niezłożenie przez stronę skarżącą (tu: Skarżącą) wniosku o sporządzenie
uzasadnienia wyroku jest okolicznością niebudzącą wątpliwości, to słusznie WSA w Lublinie uznał wniesioną przez
Skarżącą skargę kasacyjną za niedopuszczalną. Z tych względów, na podstawie art. 184 PostAdmU w zw. z art. 197
§ 1 i 2 PostAdmU, NSA, oddalił zażalenie na postanowienie WSA w Lublinie o odrzuceniu skargi kasacyjnej.

Komentarz
Na gruncie bezspornego stanu faktycznego ustalonego w rozpatrywanej sprawie, NSA przypomniał zasady
wnoszenia i rozpatrywania skargi kasacyjnej, w tym w szczególności regułę, wynikającą wprost z przepisów
dotyczących procedury sądowoadministracyjnej, zgodnie z którą przesłanką skuteczności wniesienia skargi
kasacyjnej, warunkiem dopuszczalności wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku wojewódzkiego sądu
administracyjnego oddalającego skargę jest wcześniejsze złożenie wniosku o sporządzenie jego uzasadnienia na
piśmie. NSA, odnosząc się do sytuacji rodzinnej Skarżących, którzy pozostawali w związku małżeńskim, wskazał, że
obowiązek ten spoczywa na każdym ze skarżącym kasacyjnie, niezależnie od łączących ich relacji rodzinnych, czy
nawet okoliczności reprezentowania ich przez jednego profesjonalnego pełnomocnika procesowego.

Postanowienie NSA z 25.8.2021 r., II FZ 104/21,